✍️ Midilaj Rahmani Writes...
👇👇👇
*ഫള്ഫരി : കവിതയിൽ തീരുന്നില്ല,ആശയ വൈകല്യം തഫ്സീറിലും*
ബഹു. അൻവർ അബ്ദുല്ല ഫള്ഫരി ഉസ്താദിന്റെ തഫ്സീർ ജലാലൈനിയുടെ വ്യാഖ്യാനം "തൻവീറുൽ ഐനൈൻ" ഭാഷാപരമായി മൗലികതയും സവിശേഷതയുമുള്ള ഒരു ഗ്രന്ഥമാണ്. എന്നാൽ ധാരാളം സ്ഥലങ്ങളിൽ വഹാബി ആശയങ്ങൾ കടന്ന് കൂടിയിട്ടുണ്ട്. സൂക്ഷ്മമായി ശ്രദ്ധിച്ചാൽ മാത്രം വ്യക്തമാകുന്ന രീതിയിൽ.
പലയിടത്തും അശാഇറത്ത് ഇങ്ങനെ പറയുന്നു , പക്ഷെ സലഫ് പറയുന്നത് മറ്റൊന്നാണ് എന്ന് എഴുതിയത് കാണാം. ചില സ്ഥലത്ത് "അവരു"ടെ വീക്ഷണം ഇങ്ങനെയാണ് പക്ഷെ സലഫിന്റെ അഭിപ്രായം അതിന്റെ വിരുദ്ധമാണ് എന്നും . ഏതാണ് ഈ "അവർ" എന്നല്ലേ? ഞാനും നിങ്ങളുമൊക്കെ ഉൾകൊള്ളുന്ന വലിയൊരു സുന്നി സമൂഹം അംഗീകരിക്കുന്ന അശ്അരീ പണ്ഡിതന്മാർ. ഇമാം അശ്അരി (റ) , ഇമാം ബാഖില്ലാനി (റ), ഇമാം ഇബ്നു ഫൗറക്(റ), ഇമാം ഗസ്സാലി (റ), ഇമാം റാസി (റ) ഇമാം സനൂസി (റ) തുടങ്ങിയ മഹാരഥന്മാരാണ് അജ്ഞാതരായ "അവർ".
എന്ന് വെച്ചാൽ സഊദിയിൽ ഇരുന്നു കിതാബ് എഴുതുമ്പോൾ ഉസ്താദിന് നമ്മളൊക്കെ "അവരാ"ണ്. ഒട്ടും പരിചയമില്ലാത്ത അവർ! വഹാബികളാകട്ടെ കിതാബിന്റെ നടുക്കഷ്ണമായ സലഫും! എങ്ങനെയുണ്ട് ! ഈ ശൈലി കിതാബിൽ ഉടനീളം സ്വീകരിച്ച ഒരു വ്യക്തിയാണ് ക്ലാസ്സ് എടുത്ത് ആളുകളെ സുന്നികളാക്കുമെന്നു നാം വിശ്വസിക്കേണ്ടത് - ഒന്നും രണ്ടും പേരെയല്ല - ഉന്നത ശ്രേണിയിലുള്ള നൂറുകണക്കിന് പേരെ !
ഗ്രന്ഥത്തിൽ ധാരാളം സ്ഥലങ്ങളിൽ -ചില സ്ഥലത്ത് Ratify ചെയ്യുന്ന രീതിയിലും മറ്റു ചിലേടത്ത് പൊതുവായി ഇങ്ങനെയാണ് അതിന്റെ വസ്തുത എന്ന് പറഞ്ഞു പോകാനും "സലഫ് -അശാഇറത്ത്" വിഭജനം കൃത്യമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇത് വഹാബി ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ രീതിയാണ്. അശാഇറത്തിനെ സൈദ്ധ്യാന്തികമായി അരിക് വൽക്കരിക്കാനും കണക്കാക്കേണ്ടവരല്ല എന്ന് പറയാനും അവർ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരു ശൈലിയാണ് ഇത്.
ഉദാഹരണം നോക്കാം. ആമുഖത്തിൽ (പേജ് നമ്പർ 8)പറയുന്നു. " ജലാലൈനി മനസ്സിലാക്കാൻ നഹ്‌വ് സ്വർഫ് ബലാഗഃ ഫിഖ്ഹ് ഉൾപ്പെടെ ഒട്ടേറെ ജ്ഞാന ശാസ്ത്രത്തിൽ നല്ല വ്യുൽപ്പത്തി ആവശ്യമാണ്. പലേടത്തും സൂചന മാത്രമേ ജലാലൈനിയിൽ കാണൂ. പക്ഷെ ആ സൂചന ഒരു ഭാഷാ നിയമമായോ അലങ്കാര ശാസ്ത്രമായോ വിശ്വാസ മീമാംസയുമായോ ബന്ധപ്പെട്ടതാകും. ഉദാഹരണം അല്ലാഹു ക്ഷമാശീലരെ ഇഷ്ടപ്പെടും എന്ന് പറഞ്ഞാൽ അല്ലാഹു പ്രതിഫലം നൽകുമെന്നാണ് ഉദ്ദേശം. മഹബ്ബത്തിനെ അതിന്റെ അനിവാര്യ അർത്ഥം (لازم - necessary meaning) കൊണ്ട് വിശദീകരിക്കുന്നതാണു ഇവിടത്തെ രീതി. അതായത് محبة നു ഇവിടെ إثابة ന്റെ അർത്ഥമാണ് . ഇത് മൊത്തത്തിൽ അശാഇറത്തിന്റെ ഒരു മൻഹജാണ്. ..."
ഇവിടെ ഫള്ഫരി ഉസ്താദ് പറയാതെ പറഞ്ഞു വെക്കുന്നത് , അഖീദയിൽ അനിവാര്യമായ അർത്ഥ കൽപ്പന (necesary meaning )ആരോപിക്കുന്നത് നമ്മുടെ രീതിയല്ല , അത് അശാഇറത്തിന്റെ ഒരു ശൈലിയാണ് . നമുക്ക് ഇതുമായി ബന്ധമില്ല. .. നമ്മുടേത് സലഫിന്റെ മൻഹജാണ് എന്നൊക്കെയാണ് . സുന്നിയാണെന്നു അവകാശപ്പെടുന്ന അദ്ദേഹം സലഫിനെ അശാഇറത്തിൽ നിന്ന് ഭിന്നമായി അവതരിപ്പിക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹം പറയുന്ന സലഫ് ഏതാണാവോ?
ഇത് വെറുതെ ആരോപിച്ചതല്ല , കാരണം തന്റെ കൃതിയിൽ ഊന്നൽ നൽകാൻ പോകുന്ന പ്രധാന വിഷയങ്ങൾ എണ്ണയെണ്ണി പറയുന്ന കൂട്ടത്തിൽ ഫള്ഫരി ഉസ്താദ് എഴുതുന്നുണ്ട്
"توضيح الملامح العقدية وبيان منهج المفسرَيْن الجلالين، وبيان منهج السلف"
ഞാൻ ഈ കൃതിയിൽ അഖീദ സംബന്ധിച്ച സൂചനകൾ വ്യക്തമാക്കുകയും ജലാലൈനിയുടെ മുഫസ്സിരീങ്ങളുടെ രീതി ശാസ്ത്രവും സലഫിന്റെ വഴിയും വിശദീകരിക്കുകയും ചെയ്യുമെന്നു . അപ്പോൾ മുകളിൽ അദ്ദേഹം ഉദാഹരിച്ച ജലാലൈനിയുടെ രീതി എന്നാൽ സലഫിന്റെ രീതിയല്ല എന്ന്. ഇതാണ് ഈ കൃതിയുടെ ആമുഖത്തിൽ തന്നെ പറഞ്ഞു വെക്കുന്നത്. എന്ന് വെച്ചാൽ വായനക്കാരായ സഊദി സലഫികൾ ആശങ്കിക്കേണ്ടതില്ല , ഞാൻ ഇതിൽ സലഫിന്റെ മന്ഹജ് കൂടി പറയുന്നുണ്ടെന്ന് അർഥം.
പേജ് 24 നോക്കൂ. അല്ലാഹുവിനു പദാർത്ഥ അസ്തിത്വം (Material Existence - جِسميّة) തോന്നിക്കാൻ ഇടയുള്ള കൈ , കണ്ണ് പോലുള്ള വിശേഷണങ്ങളിൽ വ്യാഖ്യാനിച്ചിട്ടാണ് "അവർ" സംസാരിക്കുന്നത്. എന്നാൽ സലഫ് ചെയ്യുന്നതാകട്ടെ വ്യാഖ്യാനമോ സാദൃശതയോ ഇല്ലാതെ അല്ലാഹുവിനു യോജിച്ച രീതിയിൽ (كما يليق به) അത് വിശദീകരിക്കുകയാണ്.
كما يليق به
എന്ന ഒരു പദം ചേർത്ത് കൊടുത്താൽ അല്ലാഹുവിനു ഏത് പദാർത്ഥ അസ്തിത്വപരമായ വിശേഷണവും ചേർക്കാമെന്ന തയ്മിയൻ -ആധുനിക വഹാബി ആശയം കൂടിയാണ് ഉസ്താദ് ഇവിടെ കടം കൊള്ളുന്നത്. അല്ലാഹുവിൽ മനുഷ്യരൂപരോപണം
(Anthropomorphism ) നടത്തുന്ന ഈ ചിന്ത അഹ്ലുസ്സുന്നയ്ക്ക് അപരിചിതമാണ്.
തുടർന്ന് എഴുതുന്നു . "അല്ലാഹുവിന്റെ വിശേഷണങ്ങളെ വ്യാഖ്യാനമില്ലാതെ വിശദീകരിക്കുന്ന രീതിയാണ് സലഫിന്റെയും ഹദീസിന്റെ ബഹുഭൂരിപക്ഷം പണ്ഡിതന്മാരുടെയും വഴി. ( തഫ്‌വീള് ) എന്നാൽ ചിലത് വ്യാഖ്യാനിച്ചും ചിലത് വ്യാഖ്യാനിക്കാതെയും വിശദീകരിക്കുന്നതാണ്‌ അശാഇറത്ത് പോലുള്ള മുതകല്ലിമീങ്ങളുടെ ഒരു രീതി. (തഅവീലും തഫ്‌വീളും )ജലാലൈനിയുടെ രണ്ടു വ്യഖ്യാതാക്കളും ചില സ്ഥലങ്ങളിൽ ഈ അവസാനത്തെ രീതിയിലേക്കാണ് പോയത് .എന്നാൽ ഇസ്‌തിവാ പോലുള്ളിടത്ത് സലഫിന്റെ വഴിയും സ്വീകരിച്ചത് കാണാം...."
ഇവിടെ ഇസ്‌തിവാ എന്നിടത്ത് സലഫിന്റെ വഴി സ്വീകരിച്ചു എന്ന് ഫള്ഫരി ഉസ്താദ് പ്രത്യേകം പറയേണ്ട ആവശ്യമെന്താണ് ? കാരണം അശാഇറത്തിനു തഫ്‌വീളും തഅവീലും ഉണ്ടെന്നിരിക്കെ അതിൽ ഒരു രീതിയായ തഫ്‌വീള് മാത്രം സ്വീകരിച്ചതാണെന്നു വെച്ചാൽ മതിയായിരുന്നല്ലോ . പകരം സലഫിന്റെ വഴി സ്വീകരിച്ചു എന്ന് പറഞ്ഞു ഇവിടെ സലഫ് -അശാഇറത്ത് വിഭജനം കൊണ്ട് വരേണ്ട കാര്യമെന്ത് ? മാത്രമല്ല സലഫിനു തഫ്‌വീള് മാത്രമേ ഉള്ളൂ എന്ന് ആര് പറഞ്ഞതാണ് ? ഫള്ഫരി ഉസ്താദിന്റെ ഗ്രന്ഥത്തിന്റെ തന്നെ റഫറൻസായ തബരിയിൽ പോലും കൈ എന്നതിനെ അതിന്റെ لازم ആയ ഖുദ്റത്ത് , നിഅമത്ത്, ഇഹ്സാൻ എന്ന അർത്ഥം
ഹസൻ ബസരി (റ) തങ്ങൾ പറഞ്ഞ കാര്യം ഉദ്ധരിച്ചിട്ടില്ലേ
എന്നാൽ ഫള്ഫരി ഉസ്താദ് ഇവിടെ സലഫ് കൊണ്ട് വന്നത് ആരെ തൃപ്തിപ്പെടുത്താനാണ് ? സലഫും ഹദീസ് പണ്ഡിതന്മാരിൽ ബഹുഭൂരിപക്ഷവും എന്ന വാക്കിൽ തന്നെ ഫള്ഫരി ഉസ്താദിന്റെ ചായ്‌വും ആധുനിക സലഫി കൃതികളുമായുള്ള ശൈലീ സാമ്യവും കാണാൻ കഴിയും . അതായത് ഉസ്താദിന്റെയും അൽബാനി-ഇബ്നു ബാസിന്റെയുമൊക്കെ സ്വരം ഒരുപോലിരിക്കുന്നു എന്നർത്ഥം. തുടർന്ന് പറഞ്ഞ "അശാഇറത്ത് പോലുള്ള മുതകല്ലിമീങ്ങൾ" എന്ന പ്രയോഗത്തിൽ നെഗറ്റിവിറ്റി പ്രകടമാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കാൻ ലാബ് ടെസ്റ്റിന്റെ ആവശ്യവുമില്ല.
ഇസ്‌തിവാ പോലുള്ള ചിലയിടത്ത് സലഫിന്റെ വഴിയിലേക്ക് പോയിട്ടുണ്ട് എന്ന് പറയുന്ന ഉസ്താദ് മനസ്സിലാക്കാതെ പോയത്, ഇസ്‌തിവാ അർത്ഥമാണ്. ഏതെങ്കിലും രീതിയിലുള്ള പദാർത്ഥാസ്ഥിത്വം ( جسمية) അത് പോലെയല്ല. ജിസ്മിയ്യത്ത് തോന്നിക്കുന്നിടത്ത് അതിന്റെ സാഹചര്യ അർത്ഥമാണ് അഹ്ലുസ്സുന്ന നൽകുക, അല്ലെങ്കിൽ അത് ഓതിപ്പോയി അതിൻ്റെ അർത്ഥം ഇമാം ശാഫി തങ്ങൾ പറഞ്ഞത് പോലെ الله أعلم بمراده എന്ന് പറഞ്ഞ് പോകും. അല്ലാതെ അതിന്റെ നേരെ അർഥം പറഞ്ഞു ഒരു "അവനു യോജിച്ച" എന്ന നെറ്റിപ്പട്ടം കെട്ടുകയല്ല. അത് അങ്ങനെ ചേർത്ത് പറഞ്ഞത് കൊണ്ട് മാത്രം ജിസ്മിയ്യത്ത് അങ്ങനെ അല്ലാതെ ആകുമോ ? അല്ലാഹു വരും -അവനോട് യോജിച്ച വരവ് , അവന്റെ കണ്ണ് - അവനോട് യോജിച്ച കണ്ണ് , - എന്തൊരു absurd വിശകലനമാണ് ഇത് ! സലഫികൾ വിശദീകരിക്കാൻ വിയർക്കുന്ന- മുൻകാല പണ്ഡിത വീക്ഷണത്തോട് പൂർണ്ണമായി വിയോജിക്കുന്ന ഈ വീക്ഷണമാണ് ഫള്ഫരി ഉസ്താദ് സലഫിന്റെ അഭിപ്രായം പോലെ എടുത്ത് ഉദ്ധരിക്കുന്നത് .
കുറച്ച് കൂടി വ്യക്തമാക്കിയാൽ - അല്ലാഹുവിന് കൈ ഉണ്ട് എന്ന് പറയുന്നിടത്ത് يليق به വെച്ചത് കൊണ്ട് ആ കൈയുടെ ബാഹ്യ - ആന്തര അർത്ഥത്തെ അത് നിഷേധിക്കുന്നില്ല. എന്നാൽ അല്ലാഹുവിൻ്റെ കൈ എന്നതിന് الله اعلم بمراده എന്ന് പറയുന്നതോടെ അത് ഫിസിക്കൽ ബോഡി എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു meaning ലേക്ക് പോകും. കാരണം ഇതിൽ ظاهر അല്ല ഉദ്ദേശം.അല്ലാഹുവിന് യോജിച്ച കൈ എന്ന് പറയുമ്പോൾ - മറ്റു സൃഷ്ടികളുടെ കൈ പോലെയല്ല - എന്നാലും അവിടെയും ഒരു common factor ഉണ്ട്. قدر مشترك
അതായത് جزء من الكل ( Part of whole)
ഇത് ജിസ്മിയ്യത്ത് അല്ലെങ്കിൽ പിന്നെന്താണ്? കൂട്ടത്തിൽ ഒരു കാര്യം കൂടി ചോദിക്കാം . തശ്ബീഹ്‌ ഉള്ളിടത്ത് അല്ലാഹുവിനു യോജിച്ച എന്ന് ചേർത്ത് (يليق به )പറഞ്ഞത് ഏത് സലഫാണ് ?
ജൗഹറത്തുൽ തൗഹീദിൽ പറഞ്ഞത് പോലെ തശ്ബീഹ്‌ തോന്നിന്നിടത്ത് അത്തരം നസ്സ്വുകൾ തഅവീലോ തഫ്ഫീളോ ചെയ്യണമെന്നല്ലേ ?
وَكُلُّ نَصٍّ أَوْهَمَ التَشْبِيهَ ... أَوِّلْهُ أَوْ فَوِّضْ وَرُمْ تَنزِيهَا
ഇതിൽ അശായഇറത്തിനു അഭിപ്രായവ്യത്യാസമില്ലല്ലോ . സലഫിന്റെ വീക്ഷണം അത് തന്നെയല്ലേ ?പിന്നെ സലഫ് -അശാഇറത്ത് എന്ന് വിഭജിച്ചത് എന്തിനാണ് ? ആധുനിക സലഫീ ചിന്തയെ സഹായിക്കുന്ന ഉസ്താദിൻ്റെ രീതി ശരിയാണോ?
പേജ് 43ൽ മുതകല്ലിമീങ്ങളെ കൊച്ചാക്കുന്നത് കാണാം.
( لأن ما نُقِل عن السلف لا ينبغي إهماله؛ لأجل أقوال الفلاسفة والمتكلمين )!
ഫലാസിഫത്തും മുത്തകല്ലിമീങ്ങളും പറഞ്ഞു എന്ന് വെച്ച് സലഫിന്റെ പേരിൽ ഉദ്ധരിച്ചത് ഒഴിവാക്കാൻ പറ്റില്ലെന്ന് . ഇവിടെ മുതകല്ലിമീങ്ങളെ ഫലാസിഫത്തിന്റെ കൂടെ ചേർത്ത് പറഞ്ഞത് തന്നെ ഉസ്താദ് മുതകല്ലിമീങ്ങൾക്ക് ഫലാസിഫത്തിന്റെ വിലയെ കൊടുക്കുന്നുള്ളൂ എന്നതിന് തെളിവാണ്. ഇത് വഹാബി രീതിയെല്ലെങ്കിൽ പിന്നെന്താണ് ?!
വ്യക്തതയ്ക്ക് വേണ്ടി അറബി മൂലം ചേർക്കുന്നു.
"وَكَذلك كل صفة مما توهم الجسميَّة يثبتونها بنوع من التأويل كالوجه والعين واليد، ولكن الذي عليه سلف الأمة: إثباتها كما يليق به سبحانه من دون تشبيه ولا تأويل، ومذاهب الناس في صفاته سبحانه أربعة:
- إثبات الصفات من دون تأويل ولا تشبيه، وهذا مذهب السلف وجمهور أئمة الحديث
- إثبات بعضها بلا تأويل وبعضها بنوع من التأويل، وهذا مذهب المتكلِّمين كالأشاعرة! وقد جرى عليه المُفَسِّران الجلالان في مواضع، كما جريا على مذهب السلف في مواضع!، مثلا: (الاستواء على العرش) فسر كل منهما: استواء يليق به
പേജ് 46 ൽ . മക്കാ മുശ്രിക്കുകൾക്കും റുബൂബിയ്യത്തിൽ വിശ്വാസമുണ്ടായിരുന്നു, അതോടൊപ്പം അവർ അല്ലാഹു അല്ലാത്തവരെ ആരാധിച്ചു എന്ന് പറയുന്നു . കൃത്യമായ സലഫി ഫിലോസഫി. സുന്നികളെ മുശ്രിക്കാക്കാൻ കണ്ടുപിടിച്ഛ് തൂറ്റിയ തത്വം . അധികം വിശദീകരിക്കുന്നില്ല. കിതാബിലെ വരികൾ താഴെ
"ولكنهم أهملوا هذا الدليل، فكان أهل مكة وسائر المشركين على حرف من توحيد الربوبية، ومع ذلك عبدوا غير الله"
പേജ് 51 ൽ അല്ലാഹുവിന്റെ ലജ്ജയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിശദീകരണത്തിലും സലഫീ അഖീദയാണ് സ്ഥാപിക്കുന്നത്
.لا يستحي- فهنا أوَّلَ الحياء بترك البيان؛ جريا على مذهب الأشاعرة وغيرهم نظرا إلى أن الحياء: انقباض النفس، وهذا المعنى منفي عن الله؛ لمخالفته الخلق، فجعلوا له معنى مناسبا، ولكن مذهب السلف: إثبات الحياء لله تعالى كما يليق به لا بالمعنى الذي ذكروه؛ فإنه حياء الخلق، فيثبت له تعالى صفة الحياء بدون تشبيه ولا تأويل كسائر الصفات!
പേജ് 210 ൽ അല്ലാഹു വരും എന്ന ഖുർആൻ ആയതിനെ വഹാബി രീതിയിൽ അല്ലാഹുവിനു യോജിച്ച രീതിയിലുള്ള വരവായി അവതരിപ്പിച്ചത് ശരിയാണോ? ഇവിടെ സലഫു ചെയ്തത് , ഒന്നുകിൽ തബരി ചെയ്തത് പോലെ അർഥം പറയാതെ ഓതിപ്പോകുകയോ അല്ലെങ്കിൽ അഹ്മദ് ബിൻ ഹമ്പൽ (റ) ചെയ്തത് പോലെ ഖുദ്റത്ത് എന്ന് തഅവീൽ ചെയ്യുകയോ ആയിരുന്നില്ലേ ശരിയായ രീതി ? അത് വിട്ടു സലഫീ വഴിയിലേക്ക് പോയത് എന്തിനാണ് ?
وعلى كل حال، مذهب أهل السنة والجماعة: إثبات الإتيان لله تعالى لفصل القضاء كما يليق به من دون تكييف ولا تاويل!
സലഫിസം ഊർദ്ധ ശ്വാസം വലിക്കുമ്പോഴാണ് ഇത്തരക്കാർ ഓക്സിജൻ നൽകാൻ ശ്രമിക്കുന്നത് എന്നതാണ് ഏറ്റവും കഷ്ടം.
പിന്നെ ഇത്തരം വാദങ്ങൾ ഉയർത്തുമ്പോൾ ഫള്ഫരി ഉസ്താദ് മദ്ഹബ് അംഗീകരിക്കുന്നുണ്ടല്ലോ എന്ന് പറഞ്ഞു ഇത് refute ചെയ്യാൻ വരേണ്ടതില്ല. ഇബ്നു ബാസും അൽബാനിയും മദ്ഹബ് വിരോധികളായപ്പോൾ സഅദിയും ശിഷ്യൻ ഇബ്നു ഉസൈമീനും മദ്ഹബ് വേണം എന്ന് പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.
അനന്തിരവൻ എഴുതിയത് ആളുകളെ ഫള്ഫരി ഉസ്താദ് സുന്നിസത്തിലേക്ക് കൊണ്ട് വരുമെന്നാണ്. ഈ കൃതി വായിക്കുമ്പോൾ അങ്ങനെ ബോധ്യപ്പെടുന്നില്ല. സഊദിയിൽ മൂന്ന് വർഷം മുന്നോട്ട് പോയ ക്ലാസ്സ് മറ്റീരിയലിന്റെ അവസ്ഥ ഇതാണെങ്കിൽ ക്ലാസിൻ്റെ അവസ്ഥ എന്തായിരിക്കുമെന്ന് ആലോചിക്കാവുന്നതേ ഉള്ളൂ. അതും അൽബഖറയിൽ ! അതായത് സലഫി ബന്ധം പറയാതെയും വിട്ടുകളഞ്ഞും പോകാമായിരുന്ന സ്ഥലമായിട്ടും ഇതാണ് അവസ്ഥ.
സൂറ നംലിൽ മരിച്ചവരുടെ കേൾവി പറയുന്നിടത്ത് വാരിദായതിനു അപ്പുറത്തേക്ക് പോകേണ്ടതില്ലെന്നു സമർത്ഥിക്കുന്നു. മാഇദയിലെ 35 സൂക്തം വസീല തേടുന്നത് പറയുന്നിടത്ത് സ്വിഫാത് കൊണ്ടോ സൽകർമ്മം കൊണ്ടോ വസീല തേടാം എന്ന് പറഞ്ഞു മറ്റൊന്നും പാടില്ലെന്ന് ഗുപ്താര്ത്ഥം നൽകുന്നു.
ചുരുക്കത്തിൽ സുദീർഘമായ സൗദി വാസം ഉസ്താദിൽ അറിയാതെ ചില മാറ്റം വരുത്തിയിട്ടുണ്ടോ എന്ന് സംശയിക്കുന്നു. ഉസ്താദ് അതിൽ നിന്ന് മാറണം. നിലപാട് വ്യക്തമാക്കണം .ഗ്രന്ഥങ്ങൾ തിരുത്തണം. അല്ലാഹു സത്യം സത്യമായി കാണാനും അത് പിന്തുടരാനും വ്യാജം വ്യാജമായി കാണാനും അത് ഒഴിവാക്കാനും എനിക്കും നിങ്ങള്ക്കും തൗഫീഖ് നൽകട്ടെ . ആമീൻ
اللهم أرنا الحق حقًّا وارزقنا اتِّباعه، وأرِنَا الباطل باطلًا وارزُقنا اجتنابه، آمين.
മിദ്‌ലാജ് റഹ്‌മാനി
