Monday, April 6, 2020

ബറാഅത്ത് സ്പെഷ്യൽ 5️⃣ സംശയനിവാരണങ്ങൾ*


അഹ്ലുസ്സുന്നയുടെ ആദർശ പഠനത്തിന്  ഇസ്ലാമിക് ഗ്ലോബൽ വോയ്സ് ബ്ലോഗ് ഉപയോഗപ്പെടുത്തുക

https://islamicglobalvoice.blogspot.in/?m


*ബറാഅത്ത് സ്പെഷ്യൽ 5️⃣ സംശയനിവാരണങ്ങൾ*
Www.Jannathulminna.Com 
*🌹സംശയനിവാരണം1️⃣👇🏻*
❓ബറാഅത്ത് രാവിലെ ദുആക്ക് പ്രത്യേക ഇജാബത്തുണ്ടോ❓
✅✅✅✅✅✅✅
ഉണ്ട്,ഇമാം ശാഫിഈ തങ്ങളടക്കം ഒട്ടനേകം പേർ അത് ഉറപ്പിച്ചു പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട് 

إن الدعاء يستجاب في خمس ليال في ليلة الجمعة وفي ليلة الأضحى وليلة الفطر واول ليلة من رجب وليلة النصف من شعبان

الأم

*🌹സംശയനിവാരണം2️⃣👇🏻*
❓ഒരു വർഷത്തേക്കുള്ള നമ്മുടെ ഖളാഅ്,ഖദ്ർ തീരുമാനിക്കപ്പെടുന്നത്  ലൈലതുൽ ഖദ്റിലെന്ന് ചിലരും,ലൈലതുൽ ബറാഅഃയിലാണെന്ന് ചിലരും പറയുന്നു ഇത് വൈരുദ്ധ്യല്ലേ❓
✅✅✅✅✅✅✅✅
അല്ല,ലൗഹുൽ മഹ്ഫൂളിൽ നിന്ന് പകർത്തെഴുത്ത് ആരംഭിക്കുന്നത് ലൈലതുൽ ബറാഅഃയിലും അവസാനിക്കുന്നത് ലൈലതുൽ ഖദ്റിലുമാണെന്നും;
അല്ല
ലൈലതുൽ ബറാഅഃയിലാണ് ലൗഹുൽ മഹ്ഫൂളിൽ  നിന്ന് ഏഴാനാകാശത്തേക്കിറക്കുന്നതെന്നും അവിടെ നിന്ന് ലൈലതുൽ ഖദ്റിലാണിറക്കപ്പെടുകയെന്നും രണ്ട് വിധത്തിൽ  പണ്ഡിതർ ഇതിനെ ജംഅ് ചെയ്തതായി വിശ്വ പ്രസിദ്ധ മുഫസ്സിർ ഇമാം റാസീ തങ്ങൾ വിശദീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്
(إنا أنزلناه في ليلة مباركة) 
 فقد قيل فيه إنه تعالى أنزل كلية القرآن من اللوح المحفوظ إلى سماء الدنيا في هذه الليلة، ثم أنزل في كل وقت ما يحتاج إليه المكلف، وقيل يبدأ في استنساخ ذلك من اللوح المحفوظ في ليلة البراءة ويقع الفراغ في ليلة القدر فتدفع نسخة الأرزاق إلى ميكائيل، ونسخة الحروب إلى جبرائيل وكذلك الزلازل والصواعق والخسف، ونسخة الأعمال إلى إسماعيل صاحب سماء الدنيا وهو ملك عظيم، ونسخة المصائب إلى ملك الموت

تفسير الرازي

أي في ليلة القدر أو ليلة النصف من شعبان « يفرق » يفصل « كل أمر حكيم » محكم من الأرزاق والآجال وغيرهما التي تكون في السنة إلى مثل تلك الليلة

تفسير الجلالين 
*🌹സംശയനിവാരണം3️⃣👇🏻*
❓ബറാഅത്ത് രാവിലെ മൂന്ന് യാസീനുകൾ എപ്പോഴാണ്,എന്തിനൊക്കെയാണോതേണ്ടത്,പ്രത്യേക ദുആ ഏതാണ്❓
✅✅✅✅✅✅✅✅
ഇശാ-മഗ് രിബിനിടയിലാണോതേണ്ടത്
1-ആയുസ്സിൽ ബറകതുണ്ടാവാൻ
2-ഭക്ഷണത്തിൽ ബറകതുണ്ടാവാൻ
3-അന്ത്യം നന്നായി മരിക്കാൻ
وقد توارث الخلف عن السلف فى إحياء هذه الليلة
يقرأ سورة يس ثلاث مرات ويدعو بدعاء المشهور بدعاء ليلة النصف ويسأل الله تعالى بقراءة سورة يس في الأولى البركة فى العمر وفى الثانية البركة في الرزق وفى الثالثة حسن الخاتمة 

اتحاف  

പ്രസിദ്ധ ദുആ ഇതാണ്👇🏻
ﺑﺴﻢ ﺍﻟﻠﻪ ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ﺍﻟﺮﺣﻴﻢ
ﺍﻟﻠﻬﻢ ﻳﺎ ﺫﺍ ﺍﻟﻤﻦ ﻭﻻ ﻳﻤﻦ ﻋﻠﻴﻪ ، ﻳﺎ ﺫﺍ ﺍﻟﺠﻼﻝ ﻭﺍﻹﻛﺮﺍﻡ ﻳﺎ ﺫﺍ ﺍﻟﻄﻮﻝ ﻭﺍﻹﻧﻌﺎﻡ ، ﻻ ﺇﻟﻪ ﺇﻻ ﺃﻧﺖ ﻇﻬﺮ ﺍﻟﻼﺟﺌﻴﻦ ، ﻭﺟﺎﺭ ﺍﻟﻤﺴﺘﺠﻴﺮﻳﻦ ، ﻭﺃﻣﺎﻥ ﺍﻟﺨﺎﺋﻔﻴﻦ ، ﺍﻟﻠﻬﻢ ﺇﻥ ﻛﻨﺖ ﻛﺘﺒﺘﻨﻲ ﻋﻨﺪﻙ ﻓﻲ ﺃﻡ ﺍﻟﻜﺘﺎﺏ ﺷﻘﻴﺎً ﺃﻭ ﻣﺤﺮﻭﻣﺎً ﺃﻭ ﻣﻄﺮﻭﺩﺍً ﺃﻭ ﻣﻘﺘﺮﺍً ﻋﻠﻲ ﻓﻲ ﺍﻟﺮﺯﻕ ، ﻓﺎﻣﺢ ﺍﻟﻠﻬﻢ ﺑﻔﻀﻠﻚ ﺷﻘﺎﻭﺗﻲ ﻭﺣﺮﻣﺎﻧﻲ ﻭﻃﺮﺩﻱ ﻭﺇﻗﺘﺎﺭ ﺭﺯﻗﻲ ﻭﺍﻛﺘﺒﻨﻲ ﻋﻨﺪﻙ ﻓﻲ ﺃﻡ ﺍﻟﻜﺘﺎﺏ ﺳﻌﻴﺪﺍً ﻣﺮﺯﻭﻗﺎً ﻣﻮﻓﻘﺎً ﻟﻠﺨﻴﺮﺍﺕ ﺇﻧﻚ ﻋﻠﻰ ﻛﻞ ﺷﻲﺀ ﻗﺪﻳﺮ ، ﺍﻟﻠﻬﻢ ﺇﻧﻚ ﻗﻠﺖ ﻭﻗﻮﻟﻚ ﺍﻟﺤﻖ ﻓﻲ ﻛﺘﺎﺑﻚ ﺍﻟﻤﻨﺰﻝ ﻋﻠﻰ ﻟﺴﺎﻥ ﻧﺒﻴﻚ ﺍﻟﻤﺮﺳﻞ : " ﻳـﻤﺢ ﺍﻟﻠﻪ ﻣﺎ ﻳﺸﺎﺀ ﻭﻳﺜﺒﺖ ﻭﻋﻨﺪﻩ ﺃﻡ ﺍﻟﻜﺘﺎﺏ " ، ﺍﻟﻬﻲ ﺑﺎﻟﺘﺠﻠﻲ ﺍﻷﻋﻈﻢ ﻓﻲ ﻟﻴﻠﺔ ﺍﻟﻨﺼﻒ ﻣﻦ ﺷﻌﺒﺎﻥ ﺍﻟﻤﻜﺮﻡ ، ﺍﻟﺘﻲ ﻳﻔﺮﻕ ﻓﻴﻬﺎ ﻛﻞ ﺃﻣﺮ ﺣﻜﻴﻢ ﻭﻳﺒﺮﻡ ، ﺃﻥ ﺗﻜﺸﻒ ﻋﻨﺎ ﻣﻦ ﺍﻟﺒﻼﺀ ﻣﺎ ﻧﻌﻠﻢ ﻭﻣﺎ ﻻ ﻧﻌﻠﻢ ، ﻭﻣﺎ ﺃﻧﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺎ ﺃﻋﻠﻢ ، ﺇﻧﻚ ﺃﻧﺖ ﺍﻷﻋﺰ ﻭﺍﻷﻛﺮﻡ ، ﻭﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻰ ﺳﻴﺪﻧﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﻭﻋﻠﻰ ﺁﻟﻪ ﻭﺻﺤﺒﻪ ﻭﺳﻠﻢ


*🌹സംശയനിവാരണം 4️⃣👇🏻*
❓ബറാഅത്ത് രാവിലെ സ്പെഷ്യൽ നിസ്കാരം മോശമായ ബിദ്അത്താണോ❓
✅✅✅✅✅✅✅✅
അതെ,ഇമാം നവവി തങ്ങൾ,ഇബ്നു ഹജറുൽ ഹൈതമീ തങ്ങൾ ,ശൈഖ് സൈനുദ്ധീൻ മഖ്ദൂം തങ്ങൾ തുടങ്ങി നിരവധി പണ്ഡിതർ അത് രേഖപ്പെടുത്തിയതായി കാണാം
(എത്ര റക്അതായാലും അത് ബിദ്അതുൻ ഖബീഹഃ തന്നെ)
الصلوة المعروفة وهي ثنتي عشرة ركعة تصلي بين المغرب والعشاء ليلة أول جمعة في رجب وصلاة ليلة نصف شعبان مائة ركعة وهاتان الصلاتان بدعتان ومنكران قبيحتان ولا يغتر بذكرهما في كتاب قوت القلوب وإحياء علوم الدين ولا بالحديث المذكور فيهما فإن كل ذلك باطل 

المجموع للنووي رحمه الله

أما الصلاة المعروفة ليلة الرغائب ونصف شعبان ويوم عاشوراء فبدعة قبيحة واحاديثها موضوعة 

فتح المعين

وانما النزاع فى الصلاة المخصوصة ليلتها وقد علمت أنها بدعة قبيحة مذمومة يمنع منها فاعلها

فتاوى الكبرى
*🌹സംശയനിവാരണം 5️⃣👇🏻*
❓ബറാഅത്ത് നോമ്പിന്
 നാം പ്രമാണമാക്കുന്ന ഹദീസ് മൗളൂഅല്ലേ,പിന്നെങ്ങനെ ഹുജ്ജതാക്കും❓
✅✅✅✅✅✅✅✅
നോ,അത് ളഈഫാണ് മൗളൂഅല്ല,ഒരു മുഹദ്ദിസും അത് മൗളൂആക്കിയിട്ടില്ല
മൗളൂആകാത്ത കാലത്തോളം
ളഈഫായ ഹദീസ് കൊണ്ട് അമൽ ചെയ്യൽ സുന്നത്താണെന്ന് ഇമാം നവവീ തങ്ങളടക്കമുള്ള ഒട്ടനേകം പണ്ഡിതർ അടിവരയിട്ടിട്ടുണ്ട്
 ﻗﺎﻝ ﺍﻟﻌﻠﻤﺎﺀ ﻣﻦ ﺍﻟﻤﺤﺪﺛﻴﻦ ﻭﺍﻟﻔﻘﻬﺎﺀ ﻭﻏﻴﺮﻫﻢ : ﻳﺠﻮﺯ ﻭﻳﺴﺘﺤﺐ ﺍﻟﻌﻤﻞ ﻓﻲ ﺍﻟﻔﻀﺎﺋﻞ ﻭﺍﻟﺘﺮﻏﻴﺐ ﻭﺍﻟﺘﺮﻫﻴﺐ ﺑﺎﻟﺤﺪﻳﺚ ﺍﻟﻀﻌﻴﻒ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎ ‏


 الاذكار للنووي
✍🏻ദുആ വസ്വിയ്യത്തോടെ
VMH ഹബീബ് സഖാഫി വണ്ടൂർ

ليلة البراءة*_#ബറാഅത്ത് #രാവ് #എന്ന #വരാത്ത #രാവോ ???_*

*_#ബറാഅത്ത് #രാവ് #എന്ന #വരാത്ത #രാവോ ???_*


*ഒരുവിഷയത്തില്‍ നിരവധിയായ ഹദീസുകള്‍ വന്നാല്‍ അവ മൊത്തം ചവറ്റുകൊട്ടയില്‍ തളളാന്‍ മൗലവിമാര്‍ക്ക് ആരാണ് അധികാരം കൊടുത്തത്.?*

*_ദുഖാന്‍ സൂറയിൽ ''ലൈലത്തുമ്മുബാറക'' (ബര്‍കത്താക്കപ്പെട്ട രാവ്) എന്ന പരാമർശം  ശഅ്ബാന്‍ പതിനഞ്ചിനെ കുറിച്ച് വന്നതാണെന്നുപറഞ്ഞ മുഫസ്സിറുകളെ തളളാന്‍ മാത്രം ഇവര്‍ ആരാണ്?_*

*_✍ ബറാഅത്തു രാവില്‍ നിസ്കാരം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് മുജായിദുകാരുടെ വലിയ പണ്ഡിതന്‍ ഇബ്നു തീമിയ്യയോട് ചോദിക്കപ്പെട്ടപ്പോള്‍ അദ്ദേഹം ഇപ്രകാരം മറുപടി പറഞ്ഞു: ശഅബാന്‍ പകുതിയുടെ രാവില്‍ ഒരാള്‍ സ്വന്തമായോ പ്രത്യേക ജമാഅത്തായോ നിസ്കരിക്കുന്ന പക്ഷം അതു നല്ലതാണ്. സലഫുസ്സ്വാലിഹീങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ള ഒരു വിഭാഗം ഇപ്രകാരം ചെയ്തിരുന്നു. ഈ രാവില്‍ ഒരാള്‍ നിസ്കരിക്കുന്ന പക്ഷം അവനു മുന്‍ഗാമികളായി ഇവ്വിഷയത്തില്‍ സലഫുസ്സ്വാലിഹീങ്ങളുണ്ട്._* അതുകൊണ്ടതു എതിര്‍ക്കപ്പെട്ടുകൂടാ (മജ്മൂഉല്‍ ഫതാവാ)

ലക്ഷകണക്കായ ഹദീസുകള്‍ മനഃപാഠമുളള മുഹദ്ദിസുകളും ഫുഖഹാഉം ബര്‍ക്കത്താക്കപ്പെട്ട ഈ രാവിന് പുണ്യങ്ങളും  നോമ്പും സ്ഥിരപ്പെടുത്തി  പൂര്‍വ്വീകരായ സര്‍വ്വ മഹത്തുക്കളും  ആചരിച്ചു വരുമ്പോള്‍ നിങ്ങള്‍ തെളിവു ചോദിക്കേണ്ടത് അല്‍ബാനിയോടാണ്.

*അൽബാനി* പറഞ്ഞുതരും  ഈ രാത്രിക്ക് പുണ്യമില്ലെന്നു പറയുന്ന നീയൊരു പൊട്ടനാണെന്ന്...
അതേ *പച്ചപൊട്ടനാണെന്ന്...😂*

*_#ഇനിയും #കണ്ടോളൂ..._*

*_(#അവസരങ്ങൾ #മുതലാക്കുന്നവൻ #ബുദ്ധിമാൻ.)_*

*_ബറാഅത് രാവ് എന്ന ഒരു രാവുണ്ടോ? അത് ഈ അടുത്ത കാലത്ത് ഉണ്ടായതല്ലേ?_*

ബറാഅത് രാവ് എന്നത് ശഅബാൻ പതിനഞ്ചിൻറെ രാവാണ്.മഹത്വമേറെയുള്ള ഈ രാവിന് പല പേരുകളും ഉണ്ട്.അടുത്ത കാലത്ത് ഉണ്ടാക്കിയതൊന്നുമല്ല.

*_നബി സ ഈ രാവിന് വല്ല പ്രത്യേകതയും ഈ രാവിന് പറഞ്ഞിട്ടുണ്ടോ?_*

ധാരാളം പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.ഉദാഹരണത്തിന് ഒരു ഹദീസ് നോക്കൂ.
قال النبي ص:يطلع الله الى خلقه ليلة النصف من شعبان فيغفر لجميع خلقه الا لمشرك او مشاحن.
ശഅബാൻ പകുതിയിലെ രാവിൽ അല്ലാഹു,ബഹുദൈവാരാധകനും കുഴപ്പക്കാരനുമല്ലാത്ത അവൻറെ എല്ലാ സൃഷ്ടികളിലേക്കും വെളിവാകും.എല്ലാവർക്കും അവൻ പൊറുത്ത് കൊടുക്കും.
ഈ ഹദീസ്:اخرجه ابن حبان فى صحيحه 481/12،والطبرانى فى الكبير 109/20،وفى الاوسط 65/8،وابو نعيم فى الحلية 195/ 5 ഇങ്ങനെ
പല കിതാബുകളിലുമുണ്ട്.

ഈ ഹദീസ് ദുർബ്ബലമല്ലേ?

അല്ല.قال الحافظ الهيثمى فى المجمع 65/8 رواه الطبراني فى الكبير والاوسط ورجالهما ثقات.
ഈ ഹദീസിൻറെ നിവേദക പരമ്പരയിലുള്ളവരെല്ലാം വിശ്വാസ യോഗ്യരാണ്.

എന്ന് മാത്രമല്ല ഇബ്നു അബ്ദുൽ വഹാബിൻറെ പുത്തൻ ആശയങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് ഹദീസ് ദുർബ്ബലമാക്കുന്ന മുജാഹിദുകൾ ഇമാം എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന അൽബാനി അദ്ദേഹത്തിൻറെ سلسلة الأحاديث الصحيحة എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ ഈ ഹദീസ്  സ്വഹീഹാണ് എന്ന് പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.135/3
ഇത് മാത്രമല്ല;വേറെയും ഹദീസുകളുണ്ട്.

ആ ഹദീസുകളൊക്ക സ്വഹീഹാണോ?

സ്വഹീഹായതും അല്ലാത്തതുമുണ്ട്.എല്ലാം തെളിവിന് പറ്റുന്ന ഹദീസുകൾ തന്നെയാണ്.ഇനി എല്ലാം ദുർബ്ബലമാണെന്ന് വെച്ചാലും ഇത്തരം അമലുകൾക്ക് അവ ധാരാളമാണ്.
قال الإمام ابن حجر الهيتمي "الفتح المبين في شرح الأربعين" "قد اتفق العلماء على جواز العمل بالحديث الضعيف في فضائل الأعمال.
ആരാധനകളുടെ സ്രേഷ്ഠത പറയുന്ന ഹദീസുകൾ അനുസരിച്ച് അമൽ ചെയ്യാമെന്ന വിഷയത്തിൽ യോജിച്ചിട്ടുണ്ട് എന്ന് ഇബ്നു ഹജർ റ വ്യക്തമാക്കുന്നു.

അപ്പോൾ ബറാഅത് രാവിന് സ്രേഷ്ഠത ഉണ്ട് എന്ന് ബോധ്യമായി.പക്ഷേ അന്ന് മരിച്ചവർക്ക് വേണ്ടി പ്രാർത്ഥിക്കുന്നതിന് അടിസ്ഥാനമുണ്ടോ?

തീർച്ചയായും ഉണ്ട്.ഇമാം ബൈഹഖി റ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്ന ഹദീസിൽ നബി സ ശഅബാൻ പതിനഞ്ചിൻറെ രാവിൽ ജന്നത്തുൽ ബഖീഇൽ മുഅ'മിനീങ്ങൾക്കും വിശ്വാസിനികൾക്കും ശുഹദാക്കൾക്കും വേണ്ടി പ്രാർത്ഥിച്ചിരുന്നു എന്ന് കാണാം.നബി സ തങ്ങൾ കാരണം പറഞ്ഞത് ശഅബാനിൻറെ പതിനഞ്ചാം രാവിൽ അല്ലാഹു ധാരാളം ആളുകളെ നരകതതിൽ നിന്നും മോചിപ്പിക്കുമെന്നാണ്.അവരിൽ നാമും നമ്മിൽ നിന്നും മരണപ്പെട്ട പ്രിയപ്പെട്ട ഉപ്പയും ഉമ്മയും ഉള്‍പ്പെടണം എന്നത് കൊണ്ടാണ് അന്ന പ്രത്യേകം മരീച്ചവർക്ക് വേണ്ടി ദുആ ചൗയ്യുന്നത്.

ബറാഅത് രാവിൽ നിസ്കരിക്കുന്നതിനോ?
അതിനും തെളിവുണ്ട്.നബി സ ദീർഘമായ സുജൂദോട് കൂടി ബറാഅത് രാവിൽ കൂടുതൽ സമയം നിസ്കരിച്ചിരുന്നു എന്ന് ഇമാം ബൈഹഖി റ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്ത ഹദീസിൽ കാണാം.

എന്ന് മാത്രമല്ല;ഇമാം ശാഫി റ,അബൂ ഹനീഫ റ ഇവരെ കവച്ചു വെക്കുന്ന പണ്ഡിതനാണെന്ന് മുജാഹിദുകൾ പ്രചരിപ്പിക്കുന്ന ഇബ്നു തൈമിയ്യ തന്നെ പറയട്ടെ:
واما ليلة النصف،فقد روي فى فضلها احاديث وآثار ونقل عن طائفة من السلف انهم كانوا يصلون فيها.فصلاة الرجل فيها وحده وقد تقدم فيه سلف- دفتاوى ابن تيمية 80/23
ശഅബാൻ പകുതിയുടെ(പതിനഞ്ചാം രാവ്)പുണ്യം പ്രതിപാദിക്കുന്ന ധാരാളം ഹദീസുകൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.സലഫുകളിൽ പെട്ട ഒരു വിഭാഗം ഈ രാവിൽ നിസ്കരിച്ചിരുന്നതായും ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.അപ്പോൾ ഒരാൾ രാത്രി നിസ്കാരം നിർവ്വഹിക്കുകയാണെന്കിൽ അതിൽ സലഫിൻറെ തെളിവും മാതൃകയുമുണ്ട്.

അപ്പോൾ മൂന്ന് യാസീനോ?

ഈ രാവിൽ ധാരാളം ഖുർആൻ ഓതണം.മൂന്നോ മുപ്പതോ അതിലധികമോ ഓതാം.എന്നിട്ട് നല്ല അമലിനെ മുൻ നിർത്തി അല്ലാഹുവിനോട് ചോദിക്കാം.സ്വഹീഹായ ഹദീസിൽ നന്മയെ മുൻ നിർത്തി ദുആ ചെയ്തതും ഉത്തരം ലഭിച്ചതും കാണാം.
ഖുർആനിൻറെ ഹൃദയം എന്നറിയപ്പെടുന്ന യാസീൻ സൂറതിന് ധാരാളം സ്രേഷ്ഠതയുണ്ട്.
അവ മുൻ നിർത്തി ബറാഅത് രാവിൽ എല്ലാ ആവശ്യങ്ങൾക്കും വേണ്ടി ദുആ ചെയ്യണം.

മറ്റു സംസാരങ്ങളൊന്നും കൂടാതെ മൂന്ന് തവണ സൂറത്ത് യാസീൻ ഓതലും,ആദ്യത്തേതിൽ തനിക്കും തന്നെ സ്നേഹിക്കുന്നവരുടെയും ആയുസ്സിൽ ബറകത് ഉണ്ടാവാനും,രണ്ടാമത്തേതിൽ രിസ്ഖിൽ ബറകത്തും വിശാലതയും,മൂന്നാമത്തേതിൽ വിജയികളിൽ എഴുപ്പെടാനും കരുതുകയും പ്രാർത്ഥിക്കുകയും വേണം.-നിഹായതുൽ അമൽ

പ്രമുഖ പണ്ഡിതൻ മുഹമ്മദ്‌ മുർത്തളാ സബീദിറ പറയുന്നു: ബറാഅത് രാവിനെ സല്കര്മ്മം കൊണ്ട് സജീവമാക്കൽ  മുന്ഗാമികളിൽ  നിന്നും പിൻഗാമികൾക്കു  ലഭിച്ചതാണ്. തന്നെയുമല്ല അന്നേ ദിവസം സൂറത് യാസീൻ പാരായണം ചെയ്ത്  ആയുസ്സ് , ഭക്ഷണം എന്നിവയിൽ ബർകത്ത് ഉണ്ടാകാൻ വേണ്ടിയും ഹുസ്നുൽ ഖാതിമക്ക് വേണ്ടിയും അല്ലാഹുവിനോട് അവൻ പ്രാർതിക്കണം.(إتحاف السادة المتقين ٣/٤٢٧)

നോമ്പ്?
ഇബ്നു മാജ റ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്ത ഹദീസ് അടിസ്ഥാനമാക്കി ശഅബാൻ പതിനഞ്ചിന് നോമ്പനുഷ്ഠിക്കൽ സുന്നത്തുണ്ടോ എന്ന ചോദ്യത്തിന് സുന്നത്തുണ്ട് എന്ന് ഇമാം റംലി റ മറുപടി നല്‍കി. (ഫതാവാ റംലി 79/2)

: عن معاذ بن جبل رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم قال:“يطلع الله إلى جميع خلقه ليلة النصف من شعبان، فيغفر لجميع خلقه، إلا لمشرك، أو مشاحن“.اهـ رواه ابن حبان وصححه.
ശഅബാൻ പകുതിയുടെ രാവിൽ അല്ലാഹു അവന്റെ സൃഷ്ടികളിലേക്ക് ഇത്തിലാ അ ചെയ്യും മുശ്രി കിനും വൈരാഗ്യവാനും ഒഴികെ എല്ലാ സൃഷ്ടികൾക്കും അല്ലാഹു പൊറുത്ത് കൊടുക്കും (ഇബ്ന് ഹിബ്ബാൻ സ്വഹീഹാക്കി)
قال الحافظ الهيثمي: رواه الطبراني في الكبير والأوسط ورجالهما ثقات.اهـ
ഹാഫിളുൽ ഹൈ സമി പറഞ്ഞു ത്വബ്രാ നി കബീറിലും ഔസത്തിലും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു രണ്ട് സനദിലെ ആളുകളും വിശ്വസ്തരാണ്
قال الحافظ المنذري في الترغيب والترهيب: رواه الطبراني في الأوسط وابن حبان في صحيحه والبيهقي ورواه ابن ماجه بلفظه من حديث أبي موسى الأشعري والبزار والبيهقي من حديث أبي بكر الصديق رضي الله عنه بنحوه بإسناد لا بأس به. اهـ
ഹാഫിളുൽ മുൻദിരി പറഞ്ഞു. ത്വബ്രാനി റ  ഓസത്യിലും ഇമ്പ് ന്ഹിബ്ബാൻ സ്വഹീഹി ലും ബൈഹഖി റ യും ഇതിനെ റിപ്പോർട്ട് ചെയതു.

അബൂമൂസ ൽ അശ്അരിയുടെ ഹദീസായി ഇബ്ൻ മാജഹ്  ഇതിനെ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു.

കുഴപമില്ലാത്ത സനദ് കൊണ്ട് ബൈഹഖി റ ബസ്സാർ ഇത് റിപ്പോര്ട്ടചെയ്തു
(അത്തർ ഗീബ്)
قال الشافعي في الأم: وبلغنا أنه كان يقال إن الدعاء يستجاب في خمس ليال في ليلة الجمعة وليلة الأضحى وليلة الفطر وأول ليلة من رجب وليلة النصف من شعبان.
ശാഫിഈ റ ഉമ്മിൽ പറയുന്നു. അഞ്ച് രാത്രി ദുആ ഇജാബത്തുണ്ട് വെള്ളിയാഴച്ച രാവ് ബലിപെരുന്നാൾ രാവ് ചെറിപെരുന്നാൾ രാവ്  റജബ് ആദ്യരാവ് ശഅബാൻ പകുതിയുടെ രാവ്. ഉമ്മ്

قال الشافعي: وأنا أستحب كل ما حكيت في هذه الليالي من غير أن تكون فرضا. اهـ
ശാഫിഈ റ പറഞ്ഞു ഈ രാത്രികളിൽ ഉദ്ധരിക്കപെടുന്നത് ഞാൻ ഇടപെടുന്നു. അത് ഫർളല്ല -ഉമ്മ്
قال النووي في المجموع شرح المهذب. 
قال الشافعي في الأم: وبلغنا أنه كان يقال إن الدعاء يستجاب في خمس ليال في ليلة الجمعة وليلة الأضحى وليلة الفطر وأول ليلة من رجب وليلة النصف من شعبان.

واستحب الشافعي والأصحاب الإحياء المذكور مع أن الحديث ضعيف، لـما سبق في أول الكتاب أن أحاديث الفضائل يتسامح فيها ويعمل على وفق ضعيفها. اهـ
നവവി റ പറഞ്ഞു.

ശാഫിഈ റ ഉമ്മിൽ പറയുന്നു. അഞ്ച് രാത്രി ദുആ ഇജാബത്തുണ്ട് വെള്ളിയാഴച്ച രാവ് ബലിപെരുന്നാൾ രാവ് ചെറിപെരുന്നാൾ രാവ്  റജബ് ആദ്യരാവ് ശഅബാൻ പകുതിയുടെ രാവ്.

ശാഫിഇ റ ന്റെമേൽ വാജകത്തിൽ
ശാഫിഈ ഇമാമും അനുയായികളും

പുണ്യകർമങ്ങളുടെ ഹദീസുകൾക്കനുയോജ്യമായി അമൽ ചെയാമെന്നും അതിൽ വിട്ട് വീഴ്ചയുണ്ട് എന്ന് മുമ്പ് കിതാബിന്റ തുടക്കത്തിൽ പറഞ്ഞതിന്ന് വേണ്ടി ഹദീസ് ളഈ ഫാവലോടെയും
 മേൽ രാത്രികളിൽ    (സൽകർമങ്ങളെ കൊണ്ട് ) ജിവിപ്പിക്കൽ പുണ്യമാക്കിയിരിക്കുന്നു. (ശറഹുൽ മുഹദ്ധബ് 4/50

قال ابن حجر الهيتمي في الفتاوى الفقهية الكبرى عن ليلة النصف من شعبان:

والحاصل أن لهذه الليلة فضلا وأنه يقع فيها مغفرة مخصوصة واستجابة مخصوصة ومن ثم قال الشافعي رضي الله عنه إن الدعاء يستجاب فيها. اهـ
ഇബ്നു ഹജർ ഹൈതമി പറയുന്നു:
ചുരുക്കത്തിൽ ഇവിശയമായും ഈ രാത്രിക്ക് മഹത്വമുണ്ട് ദുആ ഇജാബത് ലഭിക്കലുണ്ട് പൊറുക്കലുമുണ്ട് അതുകൊണ്ടാണ് ഷാഫിഈ (റ) പറഞ്ഞത് നിക്ഷമായും ഈ രാത്രിക്ക് ഇജാബത്ത് ലബിക്കും (ഫതാഉൽകുബ്റ)

وقال ابن نجيم من الحنفية في “البحر الرائق”: “ومن المندوبات إحياء ليالي العشر من رمضان، وليلتي العيدين، وليالي عشر ذي الحجة، وليلة النصف من شعبان، كما وردت به الأحاديث”. اهـ
 ഇമാം ഇബ്നുനജീം പറയുന്നു: ഷ അബാനിലെ പകുതിയിലെ രാത്രിയിലും ദുൽഹിജ്ജ പത്ത് രാത്രികളിലും രണ്ട് പെരുന്നാൾ രാത്രികളിലും റമളാൻ 10 രാത്രികളിലും ജീവിപ്പിക്കൽ പുണ്യമാണ് അത് ഹദീസുകളിൽ വന്നിട്ടുണ്ട് ' (ബഹ്റു റാഇഖ് )
قال أبو عبد الله المواق المالكي في التاج والإكليل لمختصر خليل: وقد رغب في صيام شعبان وقيل فيه ترفع الأعمال ورغب في صيام يوم نصفه وقيام تلك الليلة.اهـ
മാലിക്കി മദ്ഹബിലെ അബൂ അബ്ദില്ല റ
പറയുന്നു: ശഅബാനിലെ പകുതിയിലെ
ദിനത്തിലെ ന്നോമ്പും രാത്രിയിലെ നിസ്
ക്കാരവും പുണ്യമാണ് (അത്താജ് വൽഇക്ലീൽ)
قال ابن الحاج المالكي في كتابه المدخل: ليلة نصف شعبان (فصل) وبالجملة فهذه الليلة، وإن لم تكن ليلة القدر فلها فضل عظيم وخير جسيم وكان السلف رضي الله عنهم يعظمونها ويشمرون لها قبل إتيانها فما تأتيهم إلا وهم متأهبون للقائها، والقيام بحرمتها على ما قد علم من احترامهم للشعائر على ما تقدم ذكره هذا هو التعظيم الشرعي لهذه الليلة. اهـ
മാലിക്കി മദ്ഹബിലെ ഇബ്നുൽഹജ്ജ് റ
പറയുന്നു: ശഹബാനിലെ പകുതിയിലെ
രാത്രി ലൈലത്തുൽ ഖദ്റ് അല്ലെങ്കിലും
അതിന് വലിയ മഹത്വമുണ്ട് സലഫുകൾ
അതിനെ ബഹുമാനിക്കുകയും   അത് വരുന്നതിന് മുമ്പ് തന്നെ അതിന്
വേണ്ടി പരിശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യാറുണ്ട്
അതിന് സ്വീകരിക്കാനും ബഹുമാനിക്കാനും വേണ്ടി അവർ ഒരുങ്ങിയിട്ടല്ലാതെ അത് വരികയില്ല:
ഈ രാത്രിയെ ശറഇയ്യായ ബഹുമാനമാണിത് ( മദ് ഖൽ)

قال منصور البهوتى الحنبلى في كشاف القناع عن متن الإقناع: وفي استحباب قيامها) أي ليلة النصف من شعبان (ما في) إحياء (ليلة العيد هذا معنى كلام) عبد الرحمن بن أحمد (بن رجب) البغدادي ثم الدمشقي (في) كتابه المسمى (اللطائف) في الوظائف.اهـ
ഹമ്പലിയായ മൻസൂർ റ പറയന്നു '
ശഅബാൻ പകുതിയിലെ രാത്രി നിസ്കരിക്കൽ നല്ലതാണ് പെരുന്നാൾ രാത്രിയെ പോലെ തന്നെ .

ലത്വാഇഫിൽ ഇബ്നു റജബുൽ ബഗ്ദാദിയുടെ സംസാരത്തിന്റെ അർത്തവും ഇതാണ് (കശ്ഫുൽ ഖിനാ ഉ)
قال: الحافظ زين الدين ابن رجب البغدادي ثم الدمشقي الحنبلي في لطائف المعارف فيما لمواسم العام من الوظائف: وأما صيام يوم النصف منه فغير منهي عنه فإنه من جملة أيام البيض الغر المندوب إلى صيامها من كل شهر وقد ورد الأمر بصيامه من شعبان بخصوصه.اهـ
ഹാഫിള് ഇബ്നു റജബുൽ ഹമ്പലി പറഞ്ഞു.
ശഅബാൻ പകുതിയിലെ നോമ്പ് വിരോധിക്കപെട്ടത് അല്ല  ' എല്ലാ മാസവും പുണ്യമുള്ള വെളുത്ത രാവിലും അതുൾപെടും .ശ അബാനിൽ പ്രതേകം നോമ്പ് ന്റ കൽപന വന്നിട്ടുണ്ട് ( ലതാ ഇഫ്)

وذكر ابن رجب أن ليلة النصف من شعبان كان التابعون من أهل الشام كخالد بن معدان ومكحول ولقمان بن عامر وغيرهم يعظمونها ويجتهدون فيها في العبادة وعنهم أخذ الناس فضلها وتعظيمها، ووافقهم على تعظيمها طائفة من عباد أهل البصرة وغيرهم. اهـ
ഇബ്നു റജബ് പറയുന്നു. താബിഉകളായ ശാമുകാർ ഖാലിദ് റ മക്തൂൽ, ലുഖ്മാൻ, എന്നിവരെ പോലെയുള്ളവർ ശ അബാൻ പകുതിയിലെ രാവിനെ ബഹുമാനിക്കുകയും അതിൽ ഇബാദത്തിൽ പരിശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യും
അവരോട് യോജിച്ച് ബസ്വറക്കാരും മറ്റും ചെയ്യാറുണ്ട് (ലതാ ഇഫ്)
وقال ابن رجب أيضا: فينبغي للمؤمن أن يتفرغ في تلك الليلة (ليلة النصف من شعبان) لذكر الله تعالى ودعائه بغفران الذنوب وستر العيوب وتفريج الكروب وأن يقدم على ذلك التوبة فإن الله تعالى يتوب فيها على من يتوب.

فقم ليلة النصف الشريف مصليا … فأشرف هذا الشهر ليلة نصفه

فكم من فتى قد بات في النصف آمنا … وقد نسخت فيه صحيفة حتفه

فبادر بفعل الخير قبل انقضائه … وحاذر هجوم الموت فيه بصرفه

وصم يومها لله وأحسن رجاءه … لتظفر عند الكرب منه بلطفه

ويتعين على المسلم أن يجتنب الذنوب التي تمنع من المغفرة وقبول الدعاء في تلك الليلة وقد روي أنها الشرك وقتل النفس والزنا وهذه الثلاثة أعظم الذنوب عند الله كما في حديث ابن مسعود المتفق على صحته. اهـ
ഇബൻ റജബ് റ പറയുന്നു' ആ രാത്രി അല്ലാഹു വിന് ദിക്റ് ചൊല്ലാനും ദോശം പൊറുക്കാനും പ്രയാസം ദുരികരിക്കാനും ദുആ ചെയ്യാൻ വേണ്ടി ഒഴിഞ്ഞ് വെക്കണം -തൗബ മുന്തിക്കണം തൗബ ചെയ്യുനനവർക്ക് ആ രാത്രിയിൽ തൗബ അല്ലാഹു സ്വീകരിക്കും
അന്ന് നോമ്പനഷ്ടിക്കലും രാത്രി നിസ്കരിക്കലും നല്ലതാണ് ദുആ തടയുന്ന തെറ്റ് കളിൽ നിന്ന് മാറിനിൽക്കണം

 (ലത്താഇഫ്)

وفي مجموع الفتاوى لابن تيميةج 23 ص131 ما نصه: سئل : عن صلاة نصف شعبان ؟ .فأجاب :إذا صلى الإنسان ليلة النصف وحده أو في جماعة خاصة كما كان يفعل طوائف من السلف فهو أحسن.
ഇബ്നുതൈമിയ്യ യോട്  ശഅബാൻ രാത്രിയിലെ നിസ്കാരത്തെ പറ്റി ചോദ്യം

അയാൾ ഉത്തരം പറഞ്ഞു
സലഫുകളിൽ വിഭാകങ്ങൾ പ്രവർത്തിച്ചത് പോലെ ഒറ്റക്കോ ജമാ അത്തായോ അന്ന് നിസ്കരിച്ചാൽ അത് ഏറ്റവും നല്ലതാണ്. (മജ്മൂ ഉ 23/131)

ثم قال ابن تيمية في مجموع الفتاوى ج23 ص 131: وأما ليلة النصف فقد روي في فضلها أحاديث وآثار ونقل عن طائفة من السلف أنهم كانوا يصلون فيها فصلاة الرجل فيها وحده قد تقدمه فيه سلف وله فيه حجة فلا ينكر مثل هذا. وأما الصلاة فيها جماعة فهذا مبني على قاعدة عامة في الاجتماع على الطاعات والعبادات فإنه نوعان أحدهما سنة راتبة إما واجب وإما مستحب كالصلوات الخمس والجمعة والعيدين. وصلاة الكسوف والاستسقاء والتراويح فهذا سنة راتبة ينبغي المحافظة عليها والمداومة. والثاني ما ليس بسنة راتبة مثل الاجتماع لصلاة تطوع مثل قيام الليل أو على قراءة قرآن أو ذكر الله أو دعاء . فهذا لا بأس به إذا لم يتخذ عادة راتبة .اهـ
ഇബ്ൻ തൈമി പറയുന്നു. ശഅബാൻ പകുതിയിലെ രാത്രിയുടെ മഹത്തത്തിൽ ധാരാളം ഹദീസുകളും അസറുകളും വന്നിറ്റുണ്ട്.സലഫുകളിൽ വിഭാഗം അന്നു നിസ്കാരം നിർവഹിച്ചതായി റിപ്പോർട്ടുണ്ട്

ഒറ്റക്ക് നിസ്കരിക്കുന്നതിന് സലഫുകളിൽ മാത്രകയുണ്ട്, അതിൽ അവർക്ക് തെളിവുണ്ട്.ഇത് പോലോത്തത് എത്രിക്ക പെടരുത്.

അതിലെ നിസ്കാരം റാതിബതാക്കാതിരുന്നാൽ തെറ്റല്ല
മജ് മൂഅ 23/ 131

وقال ابن تيمية في كتابه اقتضاء الصراط المستقيم: ليلة النصف من شعبان فقد روى في فضلها من الأحاديث المرفوعة والآثار ما يقتضي أنها ليلة مفضلة وأن من السلف من كان يخصها بالصلاة فيها. اهـ
ഇബ്നുതൈമിയ പറയട്ടെ .ശഅബാൻ പകുതിയിലെ രാത്രിയുടെ മഹത്തത്തിൽ നബി സ്വയിലേക്ക് ചേർന്നതും മറ്റു റിപ്പോർട്ടുകളും ഉണ്ട്.
മേൽ രാത്രിക്ക് മഹത്ത്വമുണ്ട് എന്ന് അവതേടുന്നുണ്ട് '
സലഫുകളിൽ അന്ന് പ്രതേകം നിസ്കരിച്ചവർ ഉണ്ട് ( 'ഇഖ്തി ഇ )

قال الذهبي في تذكرة الحفاظ في ترجمة الحافظ أبي القاسم ابن عساكر:

وقال المحدث بهاء الدين القاسم: كان أبي رحمه الله مواظبا على الجماعة والتلاوة، يختم كل جمعة ويختم في رمضان كل يوم ويعتكف في المنارة الشرقية، وكان كثير النوافل والأذكار، ويحيي ليلة النصف( أي من شعبان) والعيدين بالصلاة والذكر. اه

ـദഹബി പറയുന്നു .മുഹദ്ധിസ് ബഹാഉദ്ധീൻ റ പറത്തു
 എന്റെ പിതാവ്ശഅബാൻ പകുതിയിലെ രാത്രിയെ നിസ്കാരം കൊണ്ടും ദിക്റ് കൊണ്ടും ജീവിപ്പിക്കുന്നവരായിരുന്നു

ഇമാം ശാഫിഈ(റ) തന്റെ സുപ്രസിദ്ധമായ ഉമ്മ് എന്ന ഗ്രന്ഥം ഒന്നാം വാള്യം 204-ാം പേജില്‍ പറയുന്നു: “വെള്ളിയാഴ്ച രാവ്, വലിയ പെരുന്നാള്‍ രാവ്, ചെറിയ പെരുന്നാള്‍ രാവ്, റജബ് ഒന്നാം രാവ്, ശഅബാന്‍ പതിനഞ്ചാം രാവ് എന്നീ അഞ്ചു രാവുകളില്‍ പ്രാര്‍ഥനകള്‍ക്ക് പ്രത്യേകം ഉത്തരം ലഭിക്കും”.
അല്ലാമാ ഇബ്നുഹജര്‍(റ) പറയുന്നു: “ഈ രാവിന്(ബറാഅത് രാവ്) മഹത്തായ ശ്രേഷ്ഠതയുണ്ടെന്നത് തീര്‍ച്ചയാണ്. അതുകൊണ്ടാണ് ആ രാത്രി പ്രാര്‍ഥനക്ക് ഉത്തരം ലഭിക്കുമെന്ന് ഇമാംശാഫി’ഈ(റ) പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളത്. ബറാഅത് രാവിന്റെ ശ്രേഷ്ഠതയെ അംഗീകരിക്കുകയും സ്ഥിരപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നതോടൊപ്പം ആ രാത്രിയിലെ പ്രത്യേക നിസ്കാരത്തെപ്പറ്റി അദ്ദേഹത്തിന് അഭിപ്രായ ഭിന്നതയുണ്ട്. ആ നിസ്കാരം ദുരാചാര മാണെന്നാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായം’ (ഫതാവല്‍ കുബ്റ 2/80). ഈ നിസ്കാരത്തെപ്പറ്റി ഇമാം ഗസ്സാലി(റ) തന്റെ ഇഹ്യാ ‘ഉലൂമിദ്ദീനില്‍ വിവരിച്ചിട്ടുള്ളത് ഇങ്ങനെയാണ്: “ആ രാത്രിയില്‍ ഈരണ്ടു റക്’അത്തായി നൂറു റക്’അത് നിസ്കരിക്കുക.

 ഓരോ റക്’അത്തിലും ഫാതിഹക്കുശേഷം പതിനൊന്നു പ്രാവശ്യം സൂറഃ ഇഖ്ലാസ്വ് ഓതുക. ഇനി ഒരാള്‍ പത്തു റക്അത് നിസ്കരിക്കുകയും ഓരോ റക്’അത്തി ലും സൂറഃ ഇഖ്ലാസ്വ് നൂറുവട്ടം ഓതുകയും ചെയ്താല്‍ അതിനും വിരോധമില്ല’ (ഇഹ്യ, 1/209).
ഈ നിസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഹദീസ് ബാത്വിലാണെന്ന് സൈനുല്‍ ഇറാഖ്വി(റ) തന്റെ തഖ്രീജുല്‍ ഇഹ്യാ (പേജ് 210) യില്‍ പ്രസ്താവിച്ചിരിക്കുന്നു. എന്നാല്‍ ഇതിന് വേറെയും നിവേദക പരമ്പരകള്‍ ഉണ്ടെന്നും അവയെ ഒന്നായി വിലയിരുത്തി ചിന്തിക്കുമ്പോള്‍ പുണ്യകര്‍മ്മങ്ങളില്‍ സ്വീകാര്യമായി എടുക്കത്തക്കനിലയില്‍ ഇത് ശക്തിയാര്‍ജിച്ചിട്ടു ണ്ടെന്നുമാണ് മറ്റൊരു വിഭാഗം പണ്ഢിതന്മാര്‍ പറയുന്നത്.
ശഅബാന്‍ പതിനഞ്ചാം രാവിനെ പുണ്യകര്‍മ്മങ്ങളാല്‍ ഹയാത്താക്കുന്നതില്‍ വിവിധ നിവേദക പരമ്പരകളില്‍ വന്നിട്ടുള്ള ഹദീസുകള്‍ നിരവധിയുണ്ട്’ (ഇത്ഹാഫുസ്സാദാത്ത് 3/325).
ഇത്രയും പ്രതിപാദിച്ചതില്‍ നിന്നും ബറാഅത് രാവിന്റെ മഹത്വത്തെപ്പറ്റി പണ്ഢിതലോകത്തിന് ഏകകണ്ഠമായ അഭിപ്രായമാണുള്ളതെന്നും വല്ല അഭിപ്രായഭിന്നതയുമുണ്ടെങ്കില്‍ അത് ആ രാ ത്രിയിലെ പ്രത്യേക എണ്ണത്തിലും ക്രമത്തിലുമുള്ള നിസ്കാരത്തെക്കുറിച്ച് മാത്രമാണെന്നും വ്യക്തമായി. ഉല്‍കൃഷ്ട സമയത്ത് ചെയ്യപ്പെടുന്ന സല്‍ക്കര്‍മ്മങ്ങള്‍ക്ക് കൂടുതല്‍ പ്രതിഫലം ലഭിക്കുമെന്നത് തര്‍ക്കമറ്റ വസ്തുതയാണ്. ആകയാല്‍ ബറാഅത്ത് രാവില്‍ പുണ്യകര്‍മ്മങ്ങള്‍ വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുകയും ആ രാത്രിയെ സജീവമാക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടതിന്റെ അനിവാര്യത നാം മനസ്സിലാക്കി പ്രവര്‍ത്തിക്കേണ്ടതുമാണ്.
🌹🌹🌹🌹🌹
🌹വിമോചനത്തിന്‍റെ ബറാഅത്ത് രാവ്🌹*
➖➖➖➖➖➖➖➖

തെറ്റുകള്‍ പൊറുക്കാന്‍ ഇന്ന് യാചിക്കുന്നവനില്ലേ, ഞാന്‍ പൊറുത്തുകൊടുക്കും. ഭക്ഷണം തേടുന്നവനില്ലേ, ഞാന്‍ ഭക്ഷണം നല്‍കും. പ്രയാസമനുഭവിക്കുന്നവനില്ലേ, ഞാന്‍ സുഖം നല്‍കും. (ബറാഅത്ത് രാവില്‍) പ്രഭാതം വരെ അല്ലാഹു ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കും (ഇബ്നുമാജ).

പ്രപഞ്ചത്തില്‍ എന്തുനടക്കണം, നടക്കരുത് എന്നതെല്ലാം അല്ലാഹുവിന്‍റെ അറിവിനും ഉദ്ദേശ്യത്തിനും വിധേയമാണ്. അക്കാര്യങ്ങളെല്ലാം പണ്ടേ തീരുമാനിക്കപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്. എന്നാല്‍ ഓരോ മനുഷ്യനുമായും മറ്റുള്ള ജീവികളുമായും ബന്ധപ്പെട്ട അല്ലാഹുവിന്‍റെ തീരുമാനങ്ങളുടെ രേഖകള്‍ വര്‍ഷത്തിലൊരിക്കല്‍ മലക്കുകളിലേക്ക് കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടുന്നത് വിശുദ്ധറമളാനിലെ ലൈലത്തുല്‍ ഖദ്റിലാണ്. ഇത് ക്രമപ്പെടുത്തുന്ന പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളുടെ തുടക്കമാണ് ബറാഅത്ത് രാവ്. തുടക്കദിനം എന്നനിലക്ക് ബറാഖത്ത് രാവിനും സമാപനം എന്നനിലക്ക് ലൈലത്തുല്‍ഖദ്റിനും വളരെ പുണ്യങ്ങളര്‍ഹിക്കുന്നു. ബറാഅത്ത് എന്ന വാക്കിന്‍റെ അര്‍ത്ഥം മോചനം എന്നാണ്. ഈ രാവ് പാപികള്‍ക്ക് മോചനത്തിന് നിമിത്തമാകുന്നുവെന്നതാണ് ഇങ്ങനെ പേരുവരാന്‍ കാരണമെന്നു പണ്ഡിതരില്‍ ചിലര്‍ വ്യക്തമാക്കുന്നു. ബറാഅത്ത് രാവിലെ പ്രത്യേകമായ പാപമോചനം ഹദീസുകളില്‍ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.

മഹത്ത്വമേറിയ രാവ്

ബറാഅത്ത്രാവിന്‍റെ മഹത്ത്വം സര്‍വ്വാംഗീകൃതമാണ്. മുസ്‌ലിംലോകം എന്നും ഈ രാവിന്‍റെ മഹത്ത്വം ഉള്‍ക്കൊണ്ടാണ് പ്രവര്‍ത്തിച്ചിട്ടുള്ളത്. ഇന്നും ഇരുഹറമുകളിലും ബറാഅത്ത്ദിനത്തില്‍ വിശ്വാസികള്‍ തിങ്ങിനിറയുന്നത് ബറാഅത്തിന്‍റെ മഹത്ത്വം ഉള്‍ക്കൊണ്ടാണ്. ഇത് ഈ നൂറ്റാണ്ടിലോ മറ്റോ ആരംഭിച്ച പ്രക്രിയയല്ല. മുസ്‌ലിംലോകത്തെ ഉത്തമനൂറ്റാണ്ടുകാരായ സലഫുകളാണ് ബറാഅത്ത് രാവിനെ ബഹുമാനിക്കുന്നതില്‍ നമ്മുടെ മാതൃക.

ബറാഅത്ത്രാവ് ദുആക്ക് ഉത്തരംലഭിക്കാന്‍ കൂടുതല്‍ സാധ്യതയുള്ള ദിനങ്ങളില്‍ പെട്ടതാണെന്ന് ഇമാം ശാഫിഈ(റ) അല്‍ഉമ്മില്‍ (പേജ് 231) രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ രാത്രികളില്‍ ചെയ്യാനായി ചില ഗ്രന്ഥങ്ങളില്‍ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ട കര്‍മങ്ങള്‍ നിര്‍ബന്ധമല്ലെങ്കിലും ഞാനിഷ്ടപ്പെടുന്നുവെന്നും ശാഫിഈ(റ) പ്രഖ്യാപിച്ചിട്ടുണ്ട്.

ഹി. 737-ല്‍ വഫാതായ ഇമാം ഇബ്നുല്‍ഹാജ്(റ) അല്‍-മദ്ഖലില്‍ രേഖപ്പെടുത്തുന്നു: ‘ബറാഅത്ത് രാവിന് വലിയ പവിത്രതയും പുണ്യവുമുണ്ട്. സലഫുകള്‍ അതിനെ ആദരിക്കുകയും ഈ ദിവസം വരുന്നതിനുമുമ്പുതന്നെ ആദരിക്കുന്നതിന് പരിശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യാറുണ്ടായിരുന്നു. നന്മ കൊയ്യാന്‍ പൂര്‍ണസന്നദ്ധരായല്ലാതെ ഈ ദിവസം സലഫുകള്‍ക്ക് സമാഗതമായിരുന്നില്ല’ (പേ 299).

സജീവമാക്കണമെന്ന് ഇസ്ലാം നിര്‍ദേശിച്ച പഞ്ചദിനങ്ങളിലൊന്നായി ബറാഅത്ത് രാവിനെ വസാഇലുശാഫിഅ എന്ന ഗ്രന്ഥത്തില്‍ സയ്യിദുശരീഫ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ഹി. 795-ല്‍ വഫാതായ ഇബ്നുറജബില്‍ ഹമ്പലി(റ) ബറാഅത്ത് രാവിന്‍റെ മഹത്ത്വം ദീര്‍ഘമായി വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇമാം ഇബ്നുഹജര്‍(റ) ഫതാവല്‍ കുബ്റയില്‍ പറഞ്ഞു: ‘ഈ രാത്രിക്ക് വലിയ മഹത്വമുണ്ട്. ഇതില്‍ പ്രത്യേകം പാപമോചനവും പ്രാര്‍ത്ഥനക്കുത്തരവും ലഭിക്കും. ഇതാണ് ഇമാം ശാഫിഈ(റ) ഈ ദിനം ദുആക്ക് ഉത്തരം നല്‍കപ്പെടുന്നതാണെന്ന് പ്രസ്താവിച്ചത്’ (2/80).

ഇബ്നുതൈമിയ്യ പോലും ഈ രാവിന്‍റെ മഹത്ത്വം അംഗീകരിച്ചതായി രേഖകള്‍ വ്യക്തമാക്കുന്നു. ഇഖ്തിളാഉസ്വിറാതുല്‍ മുസ്തഖീം എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിലും അദ്ദേഹത്തിന്‍റെ ഫതാവയിലും ഇതുസംബന്ധമായി കാണാം. അഹ്ലുസ്സുന്നയുടെ പണ്ഡിതന്മാര്‍ നിരാകരിച്ച ചില കാര്യങ്ങളെപ്പോലും അദ്ദേഹം ശക്തമായി തള്ളിക്കളഞ്ഞിട്ടില്ല.

ഇമാം ശാഫി റ ബറാഅത് രാവ് പ്രാർത്ഥനക്ക് ഉത്തരം ലഭിക്കുന്ന അഞ്ച് രാവിലൊന്നായി എണ്ണിയിട്ടുണ്ട്.അഹ്ലുസ്സന്നയുടെ ബറാഅത് രാവ് സംബന്ധിച്ച നിലപാട് വ്യക്തവും പ്രമാണബദ്ധവുമാണ്.ഇത്രയൊക്കെ ഉണ്ടായിട്ടും ബറാഅത് രാവിനെ എതിർക്കുന്നവർ പാവപ്പെട്ട മുസ്ലിംകളെ നന്മയിൽ നിന്നകറ്റാനാണ് ശ്രമിക്കുന്നത് എന്ന് മനസ്സിലാക്കു.
فمن يعمل مثقال ذرة خيرا يره
ഒരാൾ അണുമണിത്തൂക്കം നന്മയാണ് ചെയ്തതെന്കിൽ അവൻ അത് കാണും.ചെയ്താലല്ലേ കാണൂ...അല്ലാഹു പിശാചിന്റെ കെണിയിൽ നിന്നും നമ്മെയും നമ്മെ സ്നേഹിക്കുന്നവരേയും കാത്ത് രക്ഷിക്കട്ടെ....

*ബറാ അത്ത് രാവ്

🔮___________________🔮
✍🏻 - *ലൈലത്തുൽ ബറാ അ*

*ബറാ അത്ത് രാവ് വരവായി -  നന്മ മുടക്കികളും ബിദ് അത്തിന്റെ വക്താക്കളുമായ മുജായിദ്  പോലുള്ളവർ ഇബ്ലീസിന്റെ വാദവും പൊക്കിപ്പിടിച്ച് സോഷ്യൽ മീഡിയകളിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടും - അതിനാൽ ഖണ്ഡന തെളിവിനായി പരതി പോവണ്ട സുന്നി നോളജ് ഇസ്ലാമിക് ബ്ലോഗിതാ ബറാ അത്തുമായുള്ള തെളിവുകൾ ഒരു കുടക്കീഴിൽ തന്ന് കഴിഞ്ഞു*

*🔍🔎👇  ഓരോ വിഷയത്തിലും ലിങ്കിൽ ക്ലിക്ക് ചെയ്യൂ വായിക്കൂ കോപി ചെയ്ത് മറ്റ് വാട്സപ് ഗ്രൂപ്പ് & ഫെയിസ്ബുക്ക് , നോട്പാടിലേക്ക് പെയിസ്റ്റ് ചെയ്യൂ*

http://sunniknowledge.blogspot.in/2017/05/blog-post_45.html?m=1
*ബറാ അത്ത് നോമ്പ് കണ്ണിയത്ത് സ്മരണിക പുതിയ വാദമല്ല*


http://sunniknowledge.blogspot.in/2016/09/blog-post_47.html?m=1
*ലൈലത്തുൽ ബറാഅ സംശയ നിവാരണം*

http://sunniknowledge.blogspot.in/2017/05/blog-post_48.html?m=1
*ലൈലതുൽ ബറാഅ ഖുർ ആനിൽ*


http://sunniknowledge.blogspot.in/2017/05/blog-post_72.html?m=1
*ലൈലതുൽ ബറാഅ ഹദീസുകൾ ളഈഫോ ??*

http://sunniknowledge.blogspot.in/2017/05/blog-post_73.html?m=1
*ശഹ്ബാൻ മാസത്തിൽ നോമ്പ് പാടില്ലെന്നത് ശരിയാണോ*

http://sunniknowledge.blogspot.in/2017/05/blog-post_29.html?m=1
*ബറാഅത്ത്  രാവും യാസീൻ ഓത്തും*

http://sunniknowledge.blogspot.in/2017/05/blog-post_74.html?m=1
*ബറാഅത്ത്  രാവും ഖബറ് സിയാറത്തും*

*✍🏻 തയ്യാറാക്കിയത് - സിദ്ധീഖുൽ മിസ്ബാഹ് - 08891 786 787*_______👍🏻

الشطرنج

 فتح المعين مع اعانة الطالبين
۷۱ فصل في الشهادات -


 واللعب بالشطرنج بكسر أوله وفتحه معجماً ومهملاً ـ مكروة إن لم يكن فيه شرط مالِ مِنَ الجانبين أو أحدهما أو تفويتُ صلاة ولو بنسيانِ بالاشتغال به

أو لعب مع معتقدِ تحريمَهُ وإلا فحرام ، وَيُحمل ما جاء في ذمه من الأحادينِ والآثار على ما كر وتسقُط مروء من يداومه فترةً شهادته
وهو حرام عند الأئمة الثلاثة مُطلقاً .
فتح المعين

 ( واللعب ) مبتدأ خبره مكروه ، قال في شرح الروض : واحتج لإباحة اللعب به بان الأصل الإباحة ، وبأن فيه تدابير الحروب . وللكراهة بأن فيه صرف العمر إلى ما لا يجدي وبأن علياً رضي الله عنه مر بقوم يلعبون به فقال : ما هذه التماثيل التي أنتم لها عاكفون » ؟ اهـ .


قوله : ( وهو ) أي لعب الشطرنج . وقوله : ( حرام  عند الأئمة الثلاثة ، ) وهم أبو حنيفة ومالك وأحمد بن حنبل رضي الله عنهم ، وإنما قالوا بالحرمة للأحاديث الكثيرة التي جاءت في ذمه , فال في التحفة : لكن قال الحافظ لم يثبت منها حديث من طريق صحيح ولا حسن ، وقد لعبه جماعة من أكابر الصحابة ومن لا يحصى من التابعين ومن بعدهم ، وممن كان يلعبه غباً سعيد بن جبير رضي الله عنه . اهـ






.

قوله : ( والا ) أي بأن كان فيه شرط مال من الجانبين ، أو من أحدهما ، أو كان فيه تفويت صلاة ، أو كان لعب به مع معتقد تحريمه . وقوله : ( حرام ) وجه الحرمة في الصورة الأولى أن فيها اشتراط المال من الجانبين وهو قمار ، وفي الثانية أن فيها اشتراط مال من أحدهما ، وهو وإن كان ليس بقمار عقد مسابقة فاسدة لأنه على غير الة قتال ، وتعاطي العقود الفاسدة حرام . وفي الثالثة تأخير الصلاة عن وقتها . وفي الرابعة إعانة على محرم . قوله : ( ويحمل ما جاء في ذمه ) أي لعب الشطرنج المقتضي للحرمة . وقوله : ( من الأحاديث والآثار ) من ذلك ما روي عن أبي هريرة رضي الله عنه أن رسول الله قال : إذا مررتم بهؤلاء الذين يلعبون بهذه الأزلام - الترد والشطرنج وما كان من اللهو . فلا تسلموا عليهم ، فإنهم إذا اجتمعوا وأكبوا عليهم جاءهم الشيطان بجنوده فأحدق بهم ، كلما ذهب واحد منهم بصرف بصره عنها لكزه الشيطان بجنوده ، فما يزالون يلعبون حتى يتفرقوا كالكلاب : اجتمعت على جيفة فأكلت منها حتى ملأت بطونها ثم نفرفت » . وروي عنه أنه قال : « أشد الناس عذاباً يوم القيامة صاحب الشاه ـ يعني صاحب الشطرنج - ألا تراه يقول : قتلته والله ، مات والله ، افتراء وكذباً على الله ؟ قال علي كرم الله وجهه : الشطرنج ميسر الأعاجم . ومر رضي الله عنه على قوم يلعبون الشطرنج فقال : ما هذه التماثيل التي أنتم لها عاكفون ؟ لأن يمس أحدكم جمراً حتى يطفأ خير له من أن يمسها ، ثم قال : والله لغير هذا خلقتم . وقال أيضاً رضي الله عنه : صاحب الشطرنج أكثر الناس كذباً ، يقول أحدهم قتلت وما قتل ، ومات وما مات ، بقوله : ( على ما ذكر ) أي من شرط مال من الجانبين ، أو أحدهما ، أو تفويت الصلاة ، أو لعب مع معتقد تحريمه .



 قوله : ( وتسقط مروءة الخ ) مكرر مع



 قوله : ( إن لم يكن فيه ) أي في اللعب بالشطرنج ، وهو فيد في الكراهة . وقوله : ( شرط مال من الجانبين ) أي جانب اللاعبين : أي بأن يشرط كل واحد منهما على الأخر مالا إن غلب ، وقوله : ( أو أحدهما ) أي وإن لم يكن فيه شرط مال من أحد اللاعبين بأن يخرج مالاً ليبذله إن غلب - بالبناء للمجهول - ويمسكه إن غلب ، وليس له على الاخر شيء . قوله : ( أو تفويت صلاة ) معطوف على شرط مال : أي وإن لم يكن فيه تفويت لصلاة : أي عن أدائها في الوقت . وقوله : ولو بنسيان ) أي سواء كان تفويته لها عمداً ، أو نسياناً ، نشا عن الاشتغال باللعب به . قال في الزواجر فإن قلت : لو استغرقة اللعب به حتى أخرج الصلاة عن وقتها غير متعمد لذلك ، فما وجه 
تأثيمه مع أنه الآن غافل ، والغافل غير مكلف فيستحيل تأثيمه ؟

قلت : محل عدم تكليف الناسي والغافل حيث لم ينشا النسيان والغفلة والجهل عن تقصيره ، وإلا كان مكلفاً آثماً . أما في الغفلة فلما صرحوا به في الشطرنج من أنه لا يعذر باستغراقه في اللعب به حتى خرج وقت الصلاة ، وهو لا يشعر لما تقرر أن هذه الغفلة نشأت عن تقصيره بمزيد أكبابه و ملازمته على هذا المكروه حتى ضيع بسببه الواجب عليه ، وأما في الجهل فلما صرحوا به من أنه لو مات إنسان قمضت عليه مدة ولم يجهز ولا صلي عليه ، أثم جاره وإن لم يعلم بموته ، لأن تركه البحث عن أحوال جاره إلى هذه الغاية تقصير شديد ، فلم يبعد القول بعصبانه . اهـ قوله : ( أو لعب الأولى قراءته بصيغة الفعل ، وهو مع فاعله معطوف على مدخول يكن : أي وإن لم يكن لعب به مع معتقد تحريمه كحنفي ومالكي .




إعانة الطالبين فتح المعي

 :

ബറാഅത്തു നോമ്പും മൗലവീ ഇൽയാസിന്റെ തരികിടയും

അഹ്ലുസ്സുന്നയുടെ ആദർശ പഠനത്തിന്  ഇസ്ലാമിക് ഗ്ലോബൽ വോയ്സ് ബ്ലോഗ് ഉപയോഗപ്പെടുത്തുക

https://islamicglobalvoice.blogspot.in/?m





ബറാഅത്തു നോമ്പും മൗലവീ ഇൽയാസിന്റെ തരികിടയും
********************************************
ബറാഅത്തുനോമ്പ് 'പ്രത്യേകം' സുന്നത്തുണ്ടോ എന്നതിലാണ് ശാഫിഈ മദ്ഹബിൽ ഇബ്നു ഹജർ(റ)വും (അതുതന്നെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഫത്താവായിൽ ആണുള്ളത്, തുഹ്ഫയിലല്ല)
ഇമാം റംലി(റ)യും തമ്മിൽ ഭിന്നാഭിപ്രായം ഉള്ളത്. എന്നാൽ ബറാഅത്തിന്റെ പകലിൽ (ശഅബാൻ 15) നോമ്പ് സുന്നത്തുണ്ടെന്നതിൽ ഭിന്നതയില്ല. 
അന്ന് 'പ്രത്യേകം നോമ്പ്' നോൽക്കാൻ പറയുന്ന ഹദീസ് തെളിവുനതുകന്നതാണെന്നാണ് ഇമാം റംലി (റ) പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളത്. റംലിയുടെ ഫത്‌വ കാണുക:-

(سئل) عن صوم منتصف شعبان كما رواه ابن ماجه عن النبي صلى الله وسلم أنه قال إذا كانت ليلة النصف من شعبان فقوموا ليلها وصوموا نهارها - هل هو مستحب أو لا وهل الحديث صحيح أولا وإن كان ضعيفا فمن ضعفه (فأجاب) بأنه يسن صوم نصف شعبان بل يسن صوم ثالث عشره ورابع عشره وخامس عشره والحديث المذكور يحتج به
(فتاوى الرملي 2 - 370)

ഇമാം റംലി നിഹായയിലും ഇതു രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. ഇബ്നു ഖാസിം, ശർവാനി(റ) എന്നിവർ ഇബ്നു ഹജർ(റ) വിന്റെ പ്രബല ഗ്രന്ഥമായ തുഹ്ഫയെ വ്യാഖ്യാനിച്ചു ഇതേ വിധി രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.
وكذا إذا وافق يوما طلب صومه في نفسه كعاشوراء أو عرفة ونصف شعبان نهاية وسم
 (الشرواني 3 - 458) 

ഒരു ഹദീസ് ളഈഫ് ആയതുകൊണ്ട് മാത്രം തള്ളാൻ പാടില്ല. ചെറിയ- വലിയ പെരുന്നാൾ ദിവസങ്ങൾ അല്ലാത്ത എല്ലാ ദിവസവും നോമ്പ് സുന്നത്താണ്. ശഅബാൻ മാസം നോമ്പ് സുന്നത്താണ്. അയ്യാമുൽ ബീളിൽ (13, 14, 15) നോമ്പ് സുന്നത്താണ്. ഇങ്ങനെ അടിസ്ഥാനം സ്ഥിരപ്പെട്ട നോമ്പ് ശഅബാൻ 15 നു പ്രത്യേകം കല്പിക്കപ്പെട്ടത് ഹദീസിൽ വന്നാൽ ആ ഹദീസ് ളഈഫാണെങ്കിൽ കൂടി തെളിവിനുതകുന്നതാണ്.

 ഹലാൽ, ഹറാം, സിഹ്ഹത്ത്, ഫസാദ് തുടങ്ങിയ അടിസ്ഥാന വിധികൾക്ക് ളഈഫുകൾ പര്യാപ്തമല്ലായെങ്കിലും സുന്നത്ത്, കറാഹത്ത്, സഹീഹായ ഹദീസുകളുടെ വിശദീകരണം, അമലുകളുടെ മഹത്വം, അപദാനം, ചരിത്രം, ഖുർആനിന്റെ തഫ്സീർ പോലുള്ള അനേകം കാര്യങ്ങൾക്ക് ളഈഫായ ഹദീസുകൾ ഹുജ്ജത്താണ്.

 ഫിഖ്ഹിലെ എത്രയോ വിധികൾക്ക് ളഈഫായ ഹദീസുകൾ തെളിവായി വന്നിട്ടുണ്ട്. ഉദാ:- രണ്ട് ഖുല്ലത്ത് വെള്ളം (ഏകദേശം 192 ലിറ്റർ) എത്രയാണ് എന്ന് ഇമാം ശാഫിഈ (റ) കണ്ടെത്തുന്നത് ളഈഫായ രിവായത് കൊണ്ടാണ്. (തുഹ്ഫ 1 - 102)

ഇത്തരം ഹദീസുകൾ കൊണ്ട് അമല് ചെയ്യാൻ നബി (സ) തന്നെ പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. (ജാമിഉൽ അഹാദീസ് 3 - 59)

കൂടാതെ ളഈഫായ ഹദീസ് ഒന്നിലധികം സനദിലൂടെ വന്നാൽ അത് "ഹസനുൻ ലി ഗൈരിഹീ" ആയതിനാൽ സർവ്വത്ര ഹുജ്ജത്താണ്, ലക്ഷ്യമാണ്. (മിശ്കാത്തിന്റെ മുഖദ്ദിമ പേ.5)

എന്നാൽ അതീവ ദുർബലമായ അല്ലെങ്കിൽ കെട്ടിച്ചമച്ചതാണെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെട്ട ഹദീസ് ലക്ഷ്യത്തിന് പറ്റില്ല. പക്ഷേ, ഒരു ഹദീസിന്റെ 'അതീവദൗർബല്യത' എല്ലാ ഇമാമുകളും അംഗീകരിച്ചുകൊള്ളണമെന്നില്ല. അവർക്കിടയിൽ അക്കാര്യത്തിലും ഭിന്നവീക്ഷണം ഉണ്ടാകാവുന്നതാണ്.

ബറാഅത്തു നോമ്പിന്റെ ഹദീസിന്റെ ബലാബലത്തിൽ  ഇബ്നു ഹജർ (റ) വിന്റെ നിലപാടിനോട് ഇമാം റംലി (റ) യോജിക്കുന്നില്ല. റംലി ഇമാം മദ്ഹബിൽ പ്രബല ഇമാമാണ്. ശാഫിഈ മദ്ഹബിൽ ഇരുപേർക്കും തുല്യപരിഗണനയാണുള്ളത് എന്നത് അറിയപ്പെട്ട കാര്യമാണ്. 

മഹാൻമാരായ മദ്ഹബിന്റെ ഇമാമുമാരുടെ ബലപ്പെട്ട ഏത് അഭിപ്രായം വെച്ചു അമല് ചെയ്യുന്നവരെയും എതിർക്കാൻ പാടില്ലെന്നും അതിനെ എതിർക്കുന്നവർ സമുദായത്തെ ഭിന്നിപ്പിക്കുന്നവരാണെന്നും വഹ്ഹാബീ നേതാവ് സാക്ഷാൽ കെഎം മൗലവി തന്നെ മുന്നറിയിപ്പ് കൊടുത്തത് (കെഎം മൗലവിയുടെ ഫത്‌വകൾ) വിമർശകർ ഓർക്കുന്നത് നല്ലതാണ്.

ളഈഫായ ഹദീസുകൾ കൊണ്ട് ഒരു വിധിയും സ്ഥാപിക്കപ്പെടുകയില്ലെന്ന, മൗദൂദി നേതാവെന്ന് പറയപ്പെടുന്ന ഇൽയാസ് മൗലവി എന്നയാൾ എഴുതിയത് ശുദ്ധ വിവരക്കേടാണെന്ന് ഇപ്പോൾ വ്യക്തമായല്ലോ.

പിന്നെ, കണ്ണിയത്തുസ്താദിന്റെതായി വന്ന ഫത്‌വയിൽ ശഅബാൻ 15 നു 'പ്രത്യേകം' നോമ്പ് സുന്നത്തില്ലെന്ന് ഇബ്നു ഹജർ (റ) വിന്റെ ഫതാവയിൽ നിന്നുദ്ധരിച്ചു പറഞ്ഞത് മാത്രം ഇൽയാസ് മൗലവി ഉദ്ധരിച്ചത് തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കാൻ വേണ്ടിയാണ്. ഒരു ഫത്‌വ നൽകുമ്പോൾ പല വശങ്ങളും പരിഗണനയ്ക്ക് വരും. രണ്ടു വിഭാഗങ്ങൾക്കിടയിൽ ഉള്ള ഒരു പ്രശ്നത്തിൽ ഇടപെട്ടുള്ളതാണ് ആ ഫത്‌വ.
ഒരു പ്രശ്നം തീർക്കുക എന്ന നിലയിൽ ഇബ്നു ഹജർ (റ) വിന്റെ ഫത്താവയ്ക്ക്  പ്രാമുഖ്യം കൊടുത്തിട്ടുണ്ടാകും. എന്നിരിക്കെ അത് പൊതുവായി നൽകുന്ന പ്രസ്താവനയല്ല. ഇബ്നു അബ്ബാസ് (റ) പോലുള്ള സഹാബത്തിന്റെതടക്കമുള്ള ഫത്‍വകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ചിലപ്പോൾ ഇപ്രകാരം കാണാവുന്നതാണ്.

 അതൊന്നും നോക്കാതെ, 'ളഈഫായ ഹദീസുകൾ വാറോലകളാണ്' - നൗഊദു ബില്ലാഹ് - എന്ന "വഹ്ഹാബിയൻ തിയറി" തലയിൽ കയറിയ മൗലവിയാക്കളുടെ കുത്തിത്തിരിപ്പുകളെ കരുതിയിരിക്കുക.

ദേവ്ബന്ദി / തബ്ലീഗ്

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3099861183382113&id=100000747860028


സാന്ദർഭിക വായനകൾ ( മാർച്ച് 2020)

വിഷയം : ദേവ്ബന്ദി / തബ്ലീഗ്

   =======================

ഇസ്മാഈൽ ദഹ്ലവിയുടെ കരിഞ്ചന്ത

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3097322100302688&id=100000747860028

നസീർ മലെബാരിയുടെ മലക്കം മറിച്ചിൽ

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3097121173656114&id=100000747860028

ഡൽഹി മർകസ് പരിപാടിയും
ജംഇയ്യത്തുൽ ഉലമാ എ ഹിന്ദും

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3095309830503915&id=100000747860028

ശൈഖുനാ കോട്ടുമല ഉസ്താദിന്റെ
തബ്ലീഗിനെതിരെയുള്ള രചന

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3091100970924801&id=100000747860028

സക്കരിയ്യ കാന്തലവി ആരായിരുന്നു.
ഇസ്മാഈൽ അംജദി മഹാരാഷ്ട്ര
എഴുതുന്നു.

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3090616390973259&id=100000747860028

നിസാമുദ്ദീൻ ദർഗയും
തബ്ലീഗുകാരും

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3088831581151740&id=100000747860028

ഡൽഹി തബ്ലീഗി മർകസ് എന്ത്

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3085947631440135&id=100000747860028

മഖ്ബറകൾക്കെതിരെ ദേവ്ബന്ദി
ഗാങ്കോഹിയും , അമ്പേട്ടവിയും

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3084093308292234&id=100000747860028

ഇസ്മാഈൽ ദഹ്ലവി
റശീദ് ഗാങ്കോഹി
അൻവർ ഷാ കാശ്മീരി
ചില വായനകൾ

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3071911989510366&id=100000747860028

അൻവർ ഷാ കാശ്മീരിയുടെ
ഫൈളുൽ ബാരി

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3069387196429512&id=100000747860028

താജു സ്വലാത്തിനെതിരെ
റഷീദ് അഹ്മദ് ഗാങ്കോഹിയുടെ
ഫത്വ ഫതാവ റശീദിയയിൽ നിന്നും

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3066930333341865&id=100000747860028

ചെച്നിയൻ വിവരണങ്ങൾ
ദേവ്ബന്ദികളുടെ നിറം
Dr. അബ്ദുൽ ഹകീം സഅദി

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3060073820694183&id=100000747860028

അൻവർ ഷാ കാശ്മീരിയുടെ
സ്വന്തം നാട്ടിലെ ഇസ്ലാഹി
പ്രവർത്തനം

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3056465541055011&id=100000747860028

അൻവർ ഷാ കാശ്മീരി ദേവ്ബന്ദ്
ദാറുൽ ഉലൂം വിട്ടിരുന്നു.

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3055830304451868&id=100000747860028

ചെച്നിയൻ വിവരണം - 2
ദേവ്ബന്ദികൾ
Dr. അബ്ദുൽ ഹകീം സഅദി

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3053995917968640&id=100000747860028

തബ്ലീഗ് സിങ്കപൂരും വഞ്ചിക്കപ്പെട്ടു

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3043049822396583&id=100000747860028

ചെച്നിയൻ വിവരണം - 1
ദേവ്ബന്ദികൾ
Dr. അബ്ദുൽ ഹകീം സഅദി

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3046197435415155&id=100000747860028

പ്രിയ കൂട്ടുകാരെ

വികലതകൾ നിറഞ്ഞ ദേവ്ബന്ദി /തബ്‌ലീഗിനെ കുറിച്ച് അറിയാനും ,
അകലം പാലിക്കാനും ഉപകരിക്കുന്ന
വിവരങ്ങൾ അടങ്ങുന്ന ചില ലിങ്കുകളാണ്
ഇതിലുള്ളത്.

വായിക്കുകയും , സമൂഹത്തിലേക്ക് എത്തിച്ചു കൊടുക്കുകയും ചെയ്യുക .
റബ്ബ് സ്വീകരിക്കുമാറാകട്ടെ
ആമീൻ .

കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾക്ക്
ബന്ധപ്പെടുക.
9567785655
9995147148

Sunday, April 5, 2020

ഇസ്തിഗാസ: നബി സല്ലല്ലാഹു അലൈഹിവസല്ലമയുടെ ഖബറിനരികിൽ പോയി സുബാർശ തേടുന്നതിന് സൂറത്തുന്നിസാഇലെ ആയത്ത് തെളിവാണെന്ന് പറഞ്ഞ പണ്ഡിത മാരുടെ ഉദ്ധരണികൾ കാണുക



https://chat.whatsapp.com/25iXC28SbjWFoTZeUBXBoh



അഹ്ലുസ്സുന്നയുടെ ആദർശ പഠനത്തിന്  ഇസ്ലാമിക് ഗ്ലോബൽ വോയ്സ് ബ്ലോഗ് ഉപയോഗപ്പെടുത്തുക


https://islamicglobalvoice.blogspot.in/?m



https://t.me/joinchat/GBXOOVMxvDUeS_ZFwGs6nA


ഇസ്തിഗാസ: നബി സല്ലല്ലാഹു അലൈഹിവസല്ലമയുടെ ഖബറിനരികിൽ പോയി സുബാർശ തേടുന്നതിന് സൂറത്തുന്നിസാഇലെ ആയത്ത് തെളിവാണെന്ന് പറഞ്ഞ പണ്ഡിത മാരുടെ ഉദ്ധരണികൾ കാണുക

 നിഷ്പക്ഷമായി ചിന്തിക്കുന്നവർക്ക് ഇതു തന്നെ ധാരാളം'


  ഈ പണ്ഡിതന്മാർ മുഴുവനും ശിർക്ക് പ്രചരിപ്പിച്ച ആരാണെന്ന് ഏതെങ്കിലും വഹാബിക്ക് വാദമുണ്ടോ?

 ഇങ്ങനെ വ്യാഖ്യാനിച്ച് ഏതെങ്കിലും ഒരു പണ്ഡിതൻ ഈ വ്യാഖ്യാനം തെറ്റാണെന്നോ ഈ ചരിത്രങ്ങൾ ശിർക്കൻ ചരിത്രമാണെന്നോ പറഞ്ഞതായി ഏതെങ്കിലും ഒരു പണ്ഡിതന്റെ ഉദ്ധരണി ലോകത്ത് ഏതെങ്കിലും ഒരു വഹാബിക്ക്
 കൊണ്ടുവരാൻ സാധ്യമാണോ ?


ഈ പണ്ഡിതന്മാർ മുഴുവനും ശിർക്കിന്റെ പ്രചാരകരാണോ?


أية الإستغفار عند جماهير الأمة



أولا : المفسرون


1)  الإمام القرطبي في تفسيره (5/265, 266) :

"روى أبو صادق عن عليّ قال : قدم علينا أعرابي بعدما دفنا رسول الله صلى الله عليه وسلم بثلاثة أيام فرمى بنفسه على قبر رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم وحثا على رأسه من ترابه فقال : قلت يا رسول الله فسمعنا قولك ووعيت عن الله فوعينا عنك وكان فيما أنزل الله عليك { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وقد ظلمت نفسي وجئتك تستغفر لي فنودي من القبر أنه قد غفر لك " اهـ


2) الإمام الثعـالبي في تفسيره (1/386) :

" وعن العتبي قال كنت جالسا عند قبر النبي صلى الله عليه وسلم فجاء أعرابي فقال السلام عليك يا رسول الله سمعت الله تعالى يقول { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وقد جئتك مستعفيا من ذنوبي مستغفرا إلى ربي ثم انشأ يقول

يا خير من دفنت بالقاع أعظمه ... فطاب من طيبهن القاع والأكم

نفسي الفداء لقبر أنت ساكنه ... فيه العفاف وفيه الجود والكرم

قال ثم انصرف فحملتني عيناي فرأيت النبي صلى الله عليه وسلم في النوم فقال لي يا عتبي إلحق الأعرابي فبشره أن الله تعالى قد غفرله انتهى من حلية النووي وسنن الصالحين للباجي وفيه مستغفرا من ذنوبي مستشفعا بك إلى ربي . " اهـ


3) الحافظ ابن كثير في تفسيره (1/520-521) :

"وقد ذكر جماعة منهم الشيخ أبو نصر بن الصباغ في كتابه الشامل الحكاية المشهورة عن العتبي قال : كنت جالسا عند قبر النبي صلى الله عليه وسلم فجاء أعرابي فقال :السلام عليك يا رسول الله سمعت الله يقول { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وقد جئتك مستغفرا لذنبي مستشفعا بك إلى ربي ثم أنشأ يقول :

يا خير من دفنت بالقاع أعظمه ... فطاب من طيبهن القاع والأكم

نفسي الفداء لقبر أنت ساكنه ... فيه العفاف وفيه الجود والكرم

ثم انصرف الأعرابي فغلبتني عيني فرأيت النبي صلى الله عليه وسلم في النوم فقال يا عتبي الحق الأعرابي فبشره أن الله قد غفر له . " اهـ


4) الإمام النسفي في تفسيره (1/220،221 ) :

" وقد ذكر جماعة منهم الشيخ أبو نصر بن الصباغ في كتابه الشامل الحكاية المشهورة عن العتبى قال : كنت جالسا عند قبر النبي صلى الله عليه وسلم فجاء أعرابي فقال : السلام عليك يا رسول الله سمعت الله يقول { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وقد جئتك مستغفرا لذنبي مستشفعا بك إلى ربي ثم أنشأ يقول :

( يا خير من دفنت بالقاع أعظمه ... فطاب من طيبهن القاع والأكـم )

( نفسي الفداء لقبر أنت ساكنه ... فيه العفاف وفيه الجود والكرم )

ثم انصرف الأعرابي فغلبتني عيني فرأيت النبي صلى الله عليه وسلم في النوم فقال يا عتبي الحق الأعرابي فبشره أن الله قد غفر له " اهـ


5) الإمام أيوحيان محمد بن يوسف بن حيان في تفسيره " البحر المحيط " ( الباب 64 ) ( 4 / 180 ) :

" وروي عن عليّ كرم الله وجهه أنه قال : قدم علينا أعرابي بعدما دفنا رسول الله صلى الله عليه وسلم بثلاثة أيام فرمى بنفسه على قبره وحثا من ترابه على رأسه ثم قال :

يا خير من دفنت في الترب أعظمه فطاب من طيبهن القاع والأكم

نفسي الفداء لقبر أنت ساكنه فيه العفاف وفيه الجود والكرم

ثم قال : قد قلت يا رسول الله فسمعنا قولك , ووعيت عن الله فوعينا عنك وكان فيما أنزل الله عليك : { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وقد ظلمت نفسي وجئت أستغفر الله ذنبي , فاستغفر لي من ربي , فنودي من القبر أنه قد غفر لك . " اهـ


6) إمام السيوطي في الدر المنثور (1/570-571 ) :

"وأخرج البيهقي عن أبي حرب الهلالي قال : حج أعرابي إلى باب مسجد رسول الله صلى الله عليه وسلم أناخ راحلته فعقلها ثم دخل المسجد حتى أتى القبر ووقف بحذاء وجه رسول الله صلى الله عليه وسلم فقال :بأبي أنت وأمي يا رسول الله جئتك مثقلا بالذنوب والخطايا مستشفعا بك على ربك لأنه قال في محكم تنزيله { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وقد جئتك بأبي أنت وأمي مثقلا بالذنوب والخطايا , استشفع بك على ربك أن يغفر لي ذنوبي وأن تشفع في ّ ثم أقبل في عرض الناس وهو يقول :

يا خير من دفنت في الترب أعظمه فطاب من طيبهن القاع والأكم

نفسي الفداء لقبر أنت ساكنه فيه العفاف وفيه الجود والكرم . " اهـ


ثانيا : الـفقهاء


الحـنفـية


7)  الإمام الكمال بن الهمام في شرح فتح القدير ( 3 / 179 – 181 ) :

" [ المقصد الثالث : في زيارة قبر النبي صلى الله عليه وسلم ] قال مشايخنا رحمهم اللَّه تعالى : من أفضل المندوبات وفي مناسك الفارسي وشرح المختار أَنها قريبة من الوجوب لمن له سعة .... ثم قال : وعلى ما ذكرنا يكون الواقف مستقبلا وجهه عليه الصلاة والسلام وبصره فيكون أولى ، ثم يقول في موقفه : السلام عليك يا رسول اللَّه ، السلام عليك يا خير خلق اللَّه ، السلام عليك يا خيرة اللَّه من جمِيع خلقه ، السلام عليك يا حبيب اللَّه ، السلام عليك يا سيد ولد آدم ، السلام عليك أيها النبي ورحمة اللَّه وبركاته يا رسول اللَّه ، إني أشهد أن لا إله إلا اللَّه وحده لا شريك له وأنك عبده ورسوله وأشهد أنك يا رسول اللَّه قد بلغت الرسالة وأديت الأمانة ونصحت الأمة وكشفت الغمة فجزاك اللّه عنا خيرا ، جازاك اللَّه عنا أفضل ما جازى نبيا عن أمته اللهم أعط سيدنا عبدك ورسولك محمدا الوسيلة والفضيلة ، والدرجة العالية الرفيعة ، وابعثه المقام المحمود الذي وعدته ، وأنزله المنزل المقرب عندك ، إنك سبحانك ذو الفضل العظيم ويسأل الله تعالى حاجته متوسلا إلى الله بحضرة نبيه عليه الصلاة والسلام وأعظم المسائل وأهمها سؤال حسن الخاتمة والرضوان والمغفرة ، ثم يسأل النبي صلى الله عليه وسلم الشفاعة فيقول يا رسول الله أسألك الشفاعة ، يا رسول الله أسألك الشفاعة وأتوسل بك إلى الله في أن أموت مسلما على ملتك وسنتك " اهـ


8) الإمام أبو الإخلاص الشرنبلالي في نور الإيضاح ونجاة الأرواح ( 1 / 156 ) :

" فينهض متوجها إلى الحضرة المحمدية الشريفة فيقف بمقدار أربعة أذرع بعيدا عن الحجرة الشريفة بغاية الأدب مستدبر القبلة محاذيا لرأس سيدنا النبي صلى الله عليه وسلم ووجهه الأكرم ملاحظا نظره السعيد إليك وسماعه كلامك ورده عليك السلام وتأمينه صلى الله عليه وسلم على دعائك وتقول السلام عليك يا سيدي يا رسول الله السلام عليك يا نبي الله السلام عليك يا حبيب الله السلام عليك يا نبي الرحمة السلام عليك يا شفيع الأمة السلام عليك يا سيد المرسلين السلام عليك يا خاتم النبيين السلام عليك يا مزمل السلام عليك يا مدثر السلام عليك وعلى أصولك الطيبين وأهل بيتك الطاهرين الذين أذهب الله عنهم الرجس وطهرهم تطهيرا جزاك الله عنا أفضل ما جزى نبيا عن قومه ورسولا عن أمته أشهد أنك رسول الله قد بلغت الرسالة وأديت الأمانة ونصحت الأمة وأوضحت الحجة وجاهدت في سبيل الله حق جهاده وأقمت الدين حتى أتاك اليقين صلى الله عليك وسلم وعلى أشرف مكان بحلول جسمك الكريم فيه صلاة وسلاما دائمين من رب العالمين عدد ما كان وعدد ما يكون بعلم الله صلاة لا انقضاء لأمدها يا سيدنا يا رسول الله نحن وفدك وزوار حرمك تشرفنا بالحلول بين يديك وقد جئناك من بلاد شاسعة وأمكنة بعيدة قطعناها بقصد زيارتك لنفوز بشفاعتك والنظر الى مآثرك ومعاهدك والقيام بقضاء بعض حقك والاستشفاع بك الى ربنا فإن الخطايا قد قصمت ظهورنا والأوزار قد أثقلت كواهلنا وأنت الشافع المشفع الموعود بالشفاعة العظمى والمقام المحمود وصاحب الوسيلة وقد قال الله تعالى { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وقد جئناك ظالمين لأنفسنا مستغفرين لذنوبنا فاشفع لنا الى ربك واسأله أن يميتنا على سنتك وأن يحشرنا في زمرتك وتحت لواءك وأن يوردنا حوضك وأن يسقينا بكأسك غير خزايا ولا ندامى الشفاعة الشفاعة يا سيدنا يا رسول الله يقولها ثلاثا ربنا اغفر لنا ولإخواننا الذين سبقونا بالإيمان ولا تجعل في قلوبنا غلا للذين آمنوا ربنا إنك رؤوف رحيم ويبلغ الزائر سلام من أوصاه فيقول السلام عليك يا سيدي يا رسول الله من فلان بن فلان يتشفع بك الى ربك فاشفع له وللمسلمين ثم صل عليه بما شئت مستقبلا وجهه الكريم مستدبر القبلة ثم تتحول قدر ذراع حتى تحاذي رأس الصديق أبي بكر رضي الله عنه خليفته الأول وصاحبه في الغار وتقول السلام عليك يا خليفة سيدي رسول الله صلى الله عليه وسلم السلام عليك يا صاحب سيدي رسول الله وأنيسه في الغار ورفيقه في الأسفار وأمينه في الأسرار جزاك الله عنا أفضل ما جزى إماما عن أمة نبيه فلقد خلفته بأحسن خلف وسلكت طريقه ومنهاجه خير مسلك وقاتلت أهل الردة والبدع ومهدت

الإسلام وشيدت أركانه فكنت خير إمام ووصلت الأرحام ولم تزل قائما بالحق ناصرا للدين ولأهله حتى أتاك اليقين سل الله سبحانه لنا دوام حبك والحشر مع حزبك وقبول زيارتنا والسلام عليك ورحمة الله وبركاته ثم تتحول مثل ذلك حتى تحاذي رأس أمير المؤمنين الفاروق عمر ابن الخطاب رضي الله عنه فتقول السلام عليك يا أمير المؤمنين السلام عليك يا مظهر الإسلام السلام عليك يا مكسر الأصنام جزاك الله عنا أفضل الجزاء لقد نصرت الإسلام والمسلمين وفتحت معظم البلاد بعد سيد المرسلين وكفلت الأيتام ووصلت الأرحام وقوي بك الإسلام وكنت للمسلمين إماما مرضيا وهاديا مهديا جمعت شملهم وأعنت فقيرهم وجبرت كسرهم السلام عليكما يا ضجيعي سيدنا رسول الله صلى الله عليه وسلم ورفيقيه ووزيريه ومشيريه والمعاونين له على القيام بالدين والقائمين بعده بمصالح المسلمين جزاكما الله أحسن الجزاء جئناكما نتوسل بكما الى سيدنا رسول الله صلى الله عليه وسلم ليشفع لنا ويسأل الله ربنا أن يتقبل سعينا ويحيينا على ملته ويمتنا عليها ويحشرنا في زمرته ثم يدعو لنفسه ولوالديه ولمن أوصاه بالدعاء ولجميع المسلمين " اهـ


10)  الإمام نظام الحنفي وآخرون في " الفتاوى الهندية " (1/265) :

[ ( خاتمة في زيارة قبر النبي صلى الله عليه وسلم ) قال مشايخنا رحمهم الله تعالى : إنها أفضل المندوبات وفي مناسك الفارسي وشرح المختار أنها قريبة من الوجوب لمن له سعة , والحج إن كان فرضا فالأحسن أن يبدأ به ثم يثني بالزيارة وإن كان نفلا كان بالخيار , فإذا نوى زيارة القبر فلينو معه زيارة مسجد رسول الله صلى الله عليه وسلم فإنه أحد المساجد الثلاثة التي تشد إليها الرحال وفي الحديث { لا تشد الرحال إلا لثلاثة مساجد المسجد الحرام ومسجدي هذا والمسجد الأقصى } .

فإذا توجه إلى الزيارة يكثر من الصلاة والسلام على النبي صلى الله عليه وسلم مدة الطريق , كذا في فتح القدير ويصلي في طريقه في المساجد التي بين مكة والمدينة وهي عشرون مسجدا ذكر ذلك الكرماني في مناسكه فإذا وقع بصره على أشجار المدينة زاد في الصلاة والتسليم . كذا في غاية السروجي شرح الهداية .

وإذا عاين حيطان المدينة يصلي عليه ويقول :

اللهم هذا حرم نبيك فاجعله وقاية لي من النار وأمانا من العذاب وسوء الحساب ويغتسل قبل الدخول أو بعده إن أمكنه ويتطيب ويلبس أحسن ثيابه ويدخلها متواضعا عليه السكينة والوقار , كذا في الاختيار شرح المختار .

وما يفعله بعض الناس من النزول بقرب من المدينة والمشي إلى أن يدخلها حسن وكل ما كان أدخل في الأدب والإجلال ; كان حسنا , كذا في فتح القدير .

وإذا دخل المدينة يقول :

اللهم رب السموات وما أظللن ورب الأرضين وما أقللن ورب الرياح وما ذرين أسألك خير هذه البلدة وخير أهلها وخير ما فيها وأعوذ بك من شرها وشر ما فيها وشر أهلها اللهم هذا حرم رسولك فاجعل دخولي فيه وقاية لي من النار وأمانا من العذاب وسوء الحساب , كذا في فتاوى قاضي خان .

وإذا دخل المسجد فعل ما هو السنة في دخول المساجد من تقديم اليمنى , كذا في فتح القدير ويقول :

اللهم صل على محمد وعلى آل محمد اللهم اغفر لي ذنوبي وافتح لي أبواب رحمتك اللهم اجعلني اليوم من أوجه من توجه إليك وأقرب من تقرب إليك وأنجح من دعاك وابتغى مرضاتك كذا في فتاوى قاضي خان .

ويكون دخوله المسجد من باب جبريل أو غيره , كذا في غاية السروجي شرح الهداية ويصلي عند منبره ركعتين يقف بحيث يكون عمود المنبر بحذاء منكبه الأيمن وهو موقفه عليه السلام وهو بين قبره ومنبره ثم يسجد شكرا لله تعالى على ما وفقه ويدعو بما يحب ثم ينهض فيتوجه إلى قبره صلى الله عليه وسلم فيقف عند رأسه مستقبل القبلة ثم يدنو منه ثلاثة أذرع أو أربعة ولا يدنو منه أكثر من ذلك ولا يضع يده على جدار التربة فهو أهيب وأعظم للحرمة ويقف كما يقف في الصلاة ويمثل صورته الكريمة البهية كأنه نائم في لحده عالم به يسمع كلامه . كذا في الاختيار شرح المختار .

ثم يقول :

السلام عليك يا نبي الله ورحمة الله وبركاته أشهد أنك رسول الله قد بلغت الرسالة وأديت الأمانة ونصحت الأمة وجاهدت في أمر الله حتى قبض روحك حميدا محمودا فجزاك الله عن صغيرنا وكبيرنا خير الجزاء وصلى الله عليك أفضل الصلاة وأزكاها وأتم التحية وأنماها , اللهم اجعل نبينا يوم القيامة أقرب النبيين واسقنا من كأسه وارزقنا من شفاعته واجعلنا من رفقائه يوم القيامة اللهم لا تجعل هذا آخر العهد بقبر نبينا عليه السلام وارزقنا العود إليه يا ذا الجلال والإكرام . كذا في المحيط في آخر فصل تعليم أعمال الحج .ولا يرفع صوته ولا يقتصد , كذا في غاية السروجي شرح الهداية .

ويبلغه سلام من أوصاه فيقول :

السلام عليك يا رسول الله من فلان بن فلان يستشفع بك إلى ربك فاشفع له ولجميع المسلمين ثم يقف عند وجهه مستدبر القبلة ويصلي عليه ما شاء ويتحول قدر ذراع حتى يحاذي رأس الصديق رضي الله تعالى عنه ويقول :

السلام عليك يا خليفة رسول الله السلام عليك يا صاحب رسول الله في الغار , السلام عليك يا رفيقه في الأسفار السلام عليك يا أمينه على الأسرار جزاك الله عنا أفضل ما جزى إماما عن أمة نبيه ولقد خلفته بأحسن خلف وسلكت طريقه ومنهاجه خير مسلك وقاتلت أهل الردة والبدع ومهدت الإسلام ووصلت الأرحام ولم تزل قائلا للحق ناصرا لأهله حتى أتاك اليقين والسلام عليك ورحمة الله وبركاته .اللهم أمتنا على حبه ولا تخيب سعينا في زيارته برحمتك يا كريم .

ثم يتحول حتى يحاذي قبر عمر رضي الله تعالى عنه فيقول السلام عليك يا أمير المؤمنين السلام عليك يا مظهر الإسلام السلام عليك يا مكسر الأصنام جزاك الله عنا أفضل الجزاء ورضي الله عمن استخلفك فقد نصرت الإسلام والمسلمين حيا وميتا فكفلت الأيتام ووصلت الأرحام وقوي بك الإسلام وكنت للمسلمين إماما مرضيا وهاديا مهديا جمعت شملهم وأغنيت فقيرهم وجبرت كسيرهم فالسلام عليك ورحمة الله وبركاته .

ثم يرجع قدر نصف ذراع فيقول : السلام عليكما يا ضجيعي رسول الله صلى الله عليه وسلم ورفيقيه ووزيريه ومشيريه والمعاونين له على القيام في الدين والقائمين بعده بمصالح المسلمين جزاكما الله أحسن جزاء جئناكما نتوسل بكما إلى رسول الله ليشفع لنا ويسأل ربنا أن يتقبل سعينا ويحيينا على ملته ويميتنا عليها ويحشرنا في زمرته ثم يدعو لنفسه ولوالديه ولمن أوصاه بالدعاء ولجميع المسلمين . ثم يقف عند رأسه صلى الله عليه وسلم كالأول ويقول :

اللهم إنك قلت وقولك الحق { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً }.وقد جئناك سامعين قولك طائعين أمرك مستشفعين بنبيك إليك { ربنا اغفر لنا ولإخواننا الذين سبقونا بالإيمان } { ربنا آتنا في الدنيا حسنة وفي الآخرة حسنة } { سبحان ربك رب العزة عما يصفون } إلى آخر السورة ويزيد في ذلك ما شاء وينقص إن شاء ويدعو بما يحضره من الدعاء ويوفق له إن شاء الله تعالى .

ثم يأتي أسطوانة أبي لبابة التي ربط نفسه فيها حتى تاب الله عليه وهي بين القبر والمنبر فيصلي ركعتين ويتوب إلى الله ويدعو بما شاء ثم يأتي الروضة وهي كالحوض المربع وفيها يصلي أمام الموضع اليوم فيصلي فيها ما تيسر له ويدعو ويكثر من التسبيح والثناء على الله تعالى والاستغفار .

ثم يأتي المنبر فيضع يده على الرمانة التي كان صلى الله عليه وسلم يضع يديه عليها إذا خطب لتناله بركة الرسول صلى الله عليه وسلم ويصلي عليه ويسأل الله ما شاء ويتعوذ برحمته من سخطه وغضبه ثم يأتي الأسطوانة الحنانة وهي التي فيها بقية الجذع الذي حن إلى النبي صلى الله عليه وسلم حين تركه وخطب على المنبر فنزل صلى الله عليه وسلم واحتضنه فسكن ويجتهد أن يحيي ليله مدة مقامه بقراءة القرآن وذكر الله والدعاء عند المنبر والقبر وبينهما سرا وجهرا , كذا في الاختيار شرح المختار ويكثر الصلاة بالمدينة ما دام فيها , كذا في المحيط في آخر فصل تعليم أعمال الحج . ] اهـ


المالكـية


11)  الإمام الحافظ القاضي عياض في الشفا ( 288 , 289 ) :

" ناظر أبو جعفر – أمير المؤمنين – مالكا في مسجد رسول الله صلى الله عليه وسلم فقال له مالك : يا أمير المؤمنين , لا ترفع صوتك في هذا المسجد فإن الله تعالى أدب قوما فقال ( لا ترفعوا أصواتكم فوق صوت النبي ولا تجهروا له بالقول كجهر بعضكم لبعض أن تحبط أعمالكم وأنتم لا تشعرون ) ,ومدح قوما فقال : ( إن الذين يغضون أصواتهم عند رسول الله أولئك الذين امتحن الله قلوبهم للتقوى لهم مغفرة وأجر عظيم )

وذم قوما فقال :( إن الذين ينادونك من وراء الحجرات أكثرهم لا يعقلون ) .وإن حرمته ميتا كحرمته حيا . فاستكان لها أبو جعفر , وقال يا أبا عبد الله , أأستقبل القبلة وأدعو أم أستقبل رسول الله صلى الله عليه وسلم ؟ فقال :ولم تصرف وجهك عنه وهو وسيلتك ووسيلة أبيك آدم عليه السلام إلى الله تعالى يوم القيامة ؟ بل استقبله واستشفع به فيشفعه الله قال الله تعالى : { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } ." اهـ


12) لإمام الشهاب القرافي قي الذخيرة ( 3 / 275 , 276 ) :

" الباب الحادي عشر: في القدوم على ضريحه وقد كره مالك أن يقال زرنا النبي وأن يسمى زيارة قال صاحب تهذيب الطالب لأن شأن الزائر الفضل والتفضيل على المزور وهو صاحب الفضل والمنة وكذلك أن يقال طواف الزيارة وقيل لأن الزيارة تشعر بالإباحة وزيارة النبي من السنة المتأكدة ولو استؤجر رجل على الحج والزيارة فتعذرت عليه الزيارة قال ابن أبي زيد يرد من الأجرة بقدر مسافة الزيارة وقيل يرجع ثانية حتى يزور وقال سند يستحب لمن فرغ من حجه إتيان مسجده فيصلي فيه ويسلم على النبي وفي أبى داود قال ما من أحد يسلم علي إلا رد الله عز وجل عليّ روحي حتى أرد عليه السلام ويروى عنه أنه قال من زار قبري وجبت له شفاعتي ومن زار قبري وجبت له الجنة ويروى عنه أنه قال من زارني بعد وفاتي فكأنما زارني في حياتي . وحكى العتبي أنه كان جالسا عند قبره عليه السلام فجاء أعرابي فقال السلام عليك يا رسول الله سمعت الله يقول { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وقد جئتك مستغفرا من ذنبي مستشفعا بك إلى ربي ثم أنشأ يقول :

يا خير من دفنت بالقاع أعظمه ... فطاب من طيبهن القاع والأكــم

نفسي الفداء لقبر أنت ساكنه ... فيه العفاف وفيه الجود والكرم

ثم انصرف الأعرابي فحملتني عيني فرأيت النبي في النوم فقال لي يا عتبي إلحق الأعرابي فبشره أن الله قد غفر له . " اهـ


13) الإمام ابن الحاج المالكي في كتابه المدخل ( 1 / 260 ) :

" فتوسل به – عليه الصلاة والسلام – فهو محل أحمال الأوزار وأثقال الذنوب والخطايا لأن بركة شفاعته – عليه الصلاة والسلام – وعظمتها عند ربه لا يتعظمها ذنب فليستبشر من زاره ويلجأ إلى الله تعالى بشفاعة نبيه عليه الصلاة والسلام ومن لم يزره فليقل اللهم لا تحرمني من شفاعته بحرمته عندك آمين يارب العالمين .

ومن اعتقد خلاف هذا فهو المحروم ألم يسمع قول الله عز وجل{ وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } فمن جاءه ووقف ببابه وتوسل به وجد الله توابا رحيما لأن الله عز وجل منزه عن خلف الميعاد وقد وعد سبحانه وتعالى بالتوبة لمن جاءه ووقف ببابه وسأله واستغفر به فهذا لا يشك فيه ولا يرتاب إلا جاحد للدين معاند لله ولرسوله صلى الله عليه وسلم نعوذ بالله من الحرمان . " اهـ


14) شرح العلامة الزرقاني على المواهب اللدنية للقسطلاني ( 8 / 314 , 315 ) :

"[ والحكاية المروية عنه أنه أمر المنصور أن يستقبل القبر وقت الدعاء كذب على مالك كذا قال والله أعلم ] تبرأ منه لأن الحكاية رواها أبو الحسن علي بن فهر في كتابه فضائل مالك ومن طريقة الحافظ أبو الفضل عياض في الشفاء بإسناد لا بأس به , بل قيل إنه صحيح , فمن أين أنها كذب وليس في رواتها كذاب ولا وضاع ولكنه – يتكلم عن ابن تيمية – لما ابتدع له مذهبا – وهو عدم تعظيم القبور وإنها إنما تزار للاعتبار والترحم بشرط أن لا يشد إليها رحل – صار كل من خالف ما ابتدعه بفاسد عقله عنده كالصائل لا يبالي بما يدفعه فإذا لم يجد له شبهة واهية يدفعه بها بزعمه انتقل إلى دعوى أنه كذب على من نسب إليه , مباهتة ومجازفة , وقد أنصف من قال فيه :علمه أكبر من عقله ." اهـ


الشافعية


15) إمام الشافعية في زمنه أبو نصر بن الصباغ في كتابه " الشامل " :

كما سبق وأوردنا ذلك من نقل ابن كثير والنسفي كل في تفسيره .


16) الإمام البيهقي في شعب الإيمان (3/495) :

" حج أعرابي فلما جاء إلى باب مسجد رسول الله صلى الله عليه وسلم أناخ راحلته فعلقها ثم دخل المسجد حتى أتى القبر و وقف بحذاء وجه رسول الله صلى الله عليه وسلم فقال : السلام عليك يا رسول الله ثم سلم على أبي بكر و عمر ثم أقبل على رسول الله فقال بأبي أنت و أمي يا رسول الله جئتك مثقلا بالذنوب و الخطايا مستشفعا بك على ربك لأنه قال في محكم كتابه :{ وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } و قد جئتك بأبي أنت و أمي مثقلا بالذنوب و الخطايا أستشفع بك على ربك أن يغفر لي ذنوبي و أن تشفع في ثم أقبل في عرض الناس و هو يقول

يا خير من دفنت في الأرض أعظمه فطاب من طيبه الأبقاع و الأكم

نفسي الفداء لقبر أنت ساكنه فيه العفاف و فيه الجود و الكرم

و في غير هذه الراوية فطاب من طيبه القيعان و الأكم ." اهـ


17) الإمام حجة الإسلام أبو حامد الغزالي في كتابه إحياء علوم الدين ( 1 / 259 ) :

" ثم يأتي قبر النبي صلى الله عليه وسلم فيقف عند وجهه وذلك بأن يستدبر القبلة ويستقبل جدار القبر على نحو من أربعة أذرع من السارية التي في زاوية جدار القبر ويجعل القنديل على رأسه وليس من السنة أن يمس الجدار ولا أن يقبله بل الوقوف من بعد أقرب للاحترام فيقف ويقول السلام عليك يا رسول الله السلام عليك يا نبي الله السلام عليك يا أمين الله السلام عليك يا حبيب الله السلام عليك يا صفوة الله السلام عليك يا خيرة الله السلام عليك يا أحمد السلام عليك يا محمد السلام عليك يا أبا القاسم السلام عليك يا ماحي السلام عليك يا عاقب السلام عليك يا حاشر السلام عليك يا بشير السلام عليك يا نذير السلام عليك يا طهر السلام عليك يا طاهر السلام عليك يا أكرم ولد آدم السلام عليك يا سيد المرسلين السلام عليك يا خاتم النبيين السلام عليك يا رسول رب العالمين السلام عليك يا قائد الخير السلام عليك يا فاتح البر السلام عليك يا نبي الرحمة السلام عليك يا هادي الأمة السلام عليك يا قائد الغر المحجلين السلام عليك وعلى أهل بيتك الذين أذهب الله عنهم الرجس وطهرهم تطهيرا السلام عليك وعلى أصحابك الطيبين وعلى أزواجك الطاهرات أمهات المؤمنين جزاك الله عنا أفضل ما جزى نبيا عن قومه ورسولا عن أمته وصلى عليك كلما ذكرك الذاكرون وكلما غفل عنك الغافلون وصلى عليك في الأولين والآخرين أفضل وأكمل وأعلى وأجل وأطيب وأطهر ما صلى على أحد من خلقه كما استنقذنا بك من الضلالة وبصرنا بك من العماية وهدانا بك من الجهالة أشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له وأشهد أنك عبده ورسوله وأمينه وصفيه وخيرته من خلقه وأشهد أنك قد بلغت الرسالة وأديت الأمانة ونصحت الأمة وجاهدت عدوك وهديت أمتك وعبدت ربك حتى أتاك اليقين فصلى الله عليك وعلى أهل بيتك الطيبين وسلم وشرف وكرم وعظم وإن كان قد أوصى بتبليغ سلام فيقول السلام عليك من فلان السلام عليك من فلان .

ثم يتأخر قدر ذراع ويسلم على أبي بكر الصديق رضي الله عنه لأن رأسه عند منكب رسول الله صلى الله عليه وسلم ورأس عمر رضي الله عنه عند منكب أبي بكر رضي الله عنه. ثم يتأخر قدر ذراع ويسلم على الفاروق عمر رضي الله عنه ويقول السلام عليكما يا وزيري رسول الله صلى الله عليه وسلم والمعاونين له على القيام بالدين ما دام حيا والقائمين في أمته بعده بأمور الدين تتبعان في ذلك آثاره وتعملان بسنته فجزاكما الله خير ما جزى وزيري نبي عن دينه .

ثم يرجع فيقف عند رأس رسول الله صلى الله عليه وسلم بين القبر والاسطوانة اليوم ويستقبل القبلة وليحمد الله عز وجل وليمجده وليكثر من الصلاة على رسول الله صلى الله عليه وسلم ثم يقول اللهم إنك قد قلت وقولك الحق { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } اللهم إنا قد سمعنا قولك وأطعنا أمرك وقصدنا نبيك متشفعين به إليك في ذنوبنا وما أثقل ظهورنا من أوزارنا تائبين من زللنا معترفين بخطايانا وتقصيرنا فتب اللهم علينا وشفع نبيك هذا فينا وارفعنا بمنزلته عندك وحقه عليك .

اللهم اغفر للمهاجرين والأنصار واغفر لنا ولإخواننا الذين سبقونا بالأيمان اللهم لا تجعله آخر العهد من قبر نبيك ومن حرمك يا أرحم الراحمين . " اهـ


18) الإمام النووي في المجموع (8/256)- ونقله عن القاضي الماوردي والقاضي أبو الطيب - :

" ثم يرجع إلي موقفه الأول قبالة وجه رسول الله صلى الله عليه وسلم ويتوسل به في حق نفسه ويستشفع به إلى ربه سبحانه وتعالى ومن أحسن ما يقول ما حكاه الماوردي والقاضي أبو الطيب وسائر أصحابنا عن العتبي مستحسنين له قال : كنت جالسا عند قبر رسول الله صلى الله عليه وسلم فجاء أعرابي فقال : السلام عليك يا رسول الله سمعت الله يقول { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وقد جئتك مستغفرا من ذنبي مستشفعا بك إلى ربي ." اهـ


وقال الإمام النووي أيضا في كتابه الأذكار (صـ 198 – 200 ) :

[ فصل ] : " في زيارة قبر رسول اللّه صلى الله عليه وسلم وأذكارها "

[ اعلم أنه ينبغي لكل من حجّ أن يتوجه إلى زيارة رسول اللّه صلى الله عليه وسلم سواء كان ذلك طريقه أو لم يكن فإن زيارته صلى الله عليه وسلم من أهمّ القربات وأربح المساعي وأفضل الطلبات .

فإذا توجَّه للزيارة أكثرَ من الصلاة عليه صلى اللّه عليه وسلم في طريقه فإذا وقعَ بصرُه على أشجار المدينة وحَرمِها وما يَعرفُ بها زاد من الصلاة والتسليم عليه صلى الله عليه وسلم وسألَ اللّه تعالى أن ينفعَه بزيارته صلى الله عليه وسلم وأن يُسعدَه بها في الدارين وليقلْ : اللَّهُمَّ افْتَحْ عَليَّ أبْوَابَ رَحْمَتِكَ وَارْزُقْنِي في زِيارَةِ قَبْرِ نَبِيِّكَ صلى الله عليه وسلم ما رزقْتَهُ أوْلِياءَكَ وأهْلَ طَاعَتِكَ واغْفِرْ لي وارْحمنِي يا خَيْرَ مَسْؤُول .

وإذا أراد دخول المسجد استحبّ أن يقولَ ما يقوله عند دخول باقي المساجد وقد قدّمناه في أول الكتاب .

فإذا صلّى تحية المسجد أتى القبر الكريم فاستقبله واستدبر القبلة على نحو أربع أذرع من جدار القبر وسلَّم مقتصداً لا يرفع صوته فيقول : " السَّلامُ عَلَيْكَ يا رَسُولَ اللّه السَّلامُ عَلَيْكَ يا خِيرَةَ اللّه مِنْ خَلْقِهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا حَبِيبَ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا سَيِّدِ المُرْسَلِينَ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ السَّلامُ عَلَيْكَ وَعلى آلِكَ وأصْحابِكَ وأهْلِ بَيْتِكَ وَعَلى النَّبيِّينَ وَسائِرِ الصَّالِحِينَ أشْهَدُ أنَّكَ بَلَّغْتَ الرِّسالَةَ وأدَّيْتَ الأمانَةَ وَنَصَحْتَ الأُمَّةَ فَجَزَاكَ اللَّهُ عَنَّا أفْضَلَ مَا جَزَى رَسُولاً عَنْ أُمَّتِهِ , وإن كان قد أوصاه أحدٌ بالسَّلام على رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم قال : السَّلام عليك يا رسولَ اللّه من فلان بن فلان .

ثم يتأخرَ قدر ذراع إلى جهة يمينه فيُسلِّم على أبي بكر ثم يتأخرُ ذراعاً آخرَ للسلام على عُمر رضي اللّه عنهما ثم يرجعُ إلى موقفه الأوّل قُبالة وجهِ رسول اللّه صلى الله عليه وسلم فيتوسلُ به في حقّ نفسه ويتشفعُ به إلى ربه سبحانه وتعالى ويدعو لنفسه ولوالديه وأصحابه وأحبابه ومَن أحسنَ إليه وسائر المسلمين وأن يَجتهدَ في إكثار الدعاء ويغتنم هذا الموقف الشريف ويحمد اللّه تعالى ويُسبِّحه ويكبِّره ويُهلِّله ويُصلِّي على رسول اللّه صلى الله عليه وسلم ويُكثر من كل ذلك .

ثم يأتي الروضةَ بين القبر والمنبر فيُكثر من الدعاء فيها فقد روينا في صحيحي البخاري ومسلم عن أبي هريرة رضي اللّه عنه :عن رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم قال : " ما بَيْنَ قبري وَمِنْبَرِي رَوْضَةٌ مِنْ رِياضِ الجَنَّةِ " .

وإذا أراد الخروج من المدينة والسفرَ استحبّ أن يُودِّع المسجد بركعتين ويدعو بما أحبّ ثم يأتي القبر فيُسلّم كما سلَّم أوّلاً ويُعيد الدعاء ويُودّع النبيّ صلى الله عليه وسلم ويقول : " اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْ هَذَا آخِرَ العَهْدِ بِحَرَمِ رَسُولِكَ وَيَسِّرْ لي العَوْدَ إِلى الحَرَمَيْنِ سَبِيلاً سَهْلَةً بِمَنِّكَ وَفَضْلِكَ وَارْزقْنِي العَفْوَ والعَافِيةَ في الدُّنْيا والآخِرَةِ وَرُدَّنا سالِمِينَ غانِمِينَ إلى أوْطانِنا آمِنِينَ .

فهذا آخرُ ما وفّقني اللّه بجمعه من أذكار الحجّ . وهي وإن كان فيها بعض الطول بالنسبة إلى هذا الكتاب فهي مختصرة بالنسبة إلى ما نحفظه فيه واللّه الكريم نسأل أن يوفِّقنا لطاعته وأن يجمعَ بيننا وبين إخواننا في دار كرامته .وقد أوضحت في كتاب المناسك ما يتعلَّق بهذه الأذكار من التتمّات والفروع الزائدات واللّه أعلم بالصواب وله الحمد والنعمة والتوفيق والعصمة .

وعن العُتْبيّ قال : كنتُ جالساً عند قبر النبيّ صلى الله عليه وسلم فجاء أعرابيٌّ فقال : السلام عليك يا رسول اللّه سمعتُ اللّه تعالى يقول : { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } [ النساء : 64 ] وقد جئتُك مستغفراً من ذنبي مستشفعاً بك إلى ربي ثم أنشأ يقول :

يا خيرَ مَنْ دُفنتْ بالقاع أعظُمُه ... فطابَ من طيبهنَّ القاع والأكمُ

نفسي الفداءُ لقبرٍ أنتَ ساكنُهُ ... فيه العفافُ وفيه الجودُ والكرَمُ

قال : ثم انصرفَ فحملتني عيناي فرأيت النبيَّ صلى الله عليه وسلم في النوم فقال لي : يا عُتْبيّ الحقِ الأعرابيَّ فبشِّره بأن اللّه تعالى قد غفر له .] اهـ


19) الإمام المجتهد شيخ الإسلام تقي الدين السبكي في شفاء السقام ( 65 , 66 ) :

" والحكاية المذكورة ذكرها جماعة من الأئمة عن العتبي , واسمه - محمد بن عبيد الله بن عمرو بن معاوية بن عمرو بن عتبة بن أبي سفيان صخر بن حرب - كان من أفصح الناس حدث عن أبيه وسفيان بن عيينة توفي سنة ثمان وعشرين ومائتين يكنى أبا عبد الرحمن , وذكرها ابن عساكر في تاريخه وابن الجوزي في " مثير العزم الساكن " وغيرها بأسانيدهم إلي محمد بن حرب الهلالي قال دخلت المدينة فأتيت قبر النبي صلى الله عليه وسلم فزرته وجلست بحذائه فجاء أعرابي فزاره ثم قال يا خير الرسل إن الله أنزل عليك كتابا صادقا قال فيه { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وإني جئتك مستغفرا ربك من ذنوبي مستشفعا فيها بك وفي رواية : وقد جئتك مستغفرا من ذنوبي مستشفعا بك إلى ربي , ثم بكى وأنشأ يقول :

يا خير من دفنت بالقاع اعظمه ... فطاب من طيبهن القاع والأكم

نفسي الفداء لقبر أنت ساكنه ... فيه العفاف وفيه الجود والكرم

ثم استغفر وانصرف فرقدت فرأيت النبي صلى الله عليه وسلم في نومي وهو يقول : الحق الرجل وبشره أن الله قد غفر له بشفاعتي , فاستيقظت فخرجت أطلبه فلم أجده ." اهـ

20) - الإمام ابن الملقن في غاية السول في خصائص الرسول صلى الله عليه وسلم ( صـ 183 ) :


"وروى يعقوب بن أبي اسحاق بن أبي إسرائيل عن ابن حميد قال : ناظر أمير المؤمنين أبو جعفر المنصور - ثاني خلفاء بني العباس - الإمام مالكا في مسجد رسول الله صلى الله عليه وسلم وكان بين يدي الخليفة في ذلك اليوم خمسمائة سيف , فقال له مالك : يا أمير المؤمنين : لا ترفع صوتك في هذا المسجد فإن الله عز وجل أدب قوما فقال لا ترفعوا أصواتكم الآية, ومدح قوما فقال إن الذين يغضون أصواتهم الآية, وذم قوما فقال إن الذين ينادونك من وراء الحجرات الآية, وإن حرمة رسول الله صلى الله عليه وسلم ميتا كحرمته حيا .قال : فاستكان لها الخليفة أبو جعفر المنصور وقال يا أبا عبد الله أستقبل القبلة وأدعو أم أستقبل رسول الله صلى الله عليه وسلم فقال ولم تصرف وجهك عنه وهو وسيلتك ووسيلة أبيك آدم عليه السلام بل استقبله واستشفع به قال تعالى { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } ." اهـ


21) الإمام ابن حجر الهيتمي في الجوهر المنظم ( 124 , 125 ) :


" يسن إذا فرغ من السلام علي الشيخين أن يرجع إلي موقفه الأول قبالة وجه رسول الله صلى الله عليه وسلم ويتوسل به في حق نفسه ويستشفع به صلى الله عليه وسلم إلي ربه سبحانه وتعالى له ولأحبابه , قال أصحابنا وغيرهم من أهل المناسك من جميع المذاهب : ومن أحسن ما يقول ما جاء عن محمد العتبي – روى عن ابن عيينة وعده بعضهم في مشايخ الشافعي رحمه الله تعالى – قال كنت جالسا عند قبر رسول الله صلى الله عليه وسلم فجاءه أعرابي فقال السلام عليك يا رسول الله , سمعت الله تعالى يقول – وفي رواية : يا خير الرسل إن الله أنزل عليك كتابا صادقا قال فيه – { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وقد جئتك مستغفرا من ذنبي مستشفعا بك يا رسول الله صلى الله عليه وسلم إلى ربي عز وجل .وفي رواية وإني جئتك مستغفرا ربك عز وجل من ذنوبي ثم بكى وأنشأ يقول :

يا خير من دفنت بالقاع اعظمه ... فطاب من طيبهن القاع والأكم

نفسي الفداء لقبر أنت ساكنه ... فيه العفاف وفيه الجود والكرم

قال :ثم استغفر وانصرف, فحملتني عيناي فرأيت النبي صلى الله عليه وسلم في النوم فقال :يا عتبي الحق الأعرابي فبشره بأن الله تعالى قد غفر له , فخرجت خلفه فلم أجده .اهـ


22) الإمام الحجة تقي الدين الحصني في دفع شبه من شبّه وتمرد( صـ 111 , 112 ) :


" ذكر الحادثة التي وقعت بين الإمام مالك وأمير المؤمنين أبو جعفر المنصور وقال عنها : " القصة معروفة مشهورة ذكرها غير واحد من المتقدمين والمتأخرين بأسانيد جيدة ومنهم القاضي عياض في أشهر كتبه وهو الشفاء المشهور بالحسن والإتقان في سائر البلدان ومنهم الإمام العلامة هبة الله في كتابه توثيق عرى الإيمان وقد اشتملت هذه القصة على تعظيمه بعد وفاته وأنه حي والتوسل به وحسن الأدب في حقه كما في حياته وأن في الآية الحث على المجيء إليه ليستغفر له وليس في الآية تعرض لزمن حياته دون الوفاة وكذا فهم العلماء مالك وغيره كما يأتي إن شاء الله تعالى " اهـ20) - الإمام ابن الملقن في غاية السول في خصائص الرسول صلى الله عليه وسلم ( صـ 183 ) :


"وروى يعقوب بن أبي اسحاق بن أبي إسرائيل عن ابن حميد قال : ناظر أمير المؤمنين أبو جعفر المنصور - ثاني خلفاء بني العباس - الإمام مالكا في مسجد رسول الله صلى الله عليه وسلم وكان بين يدي الخليفة في ذلك اليوم خمسمائة سيف , فقال له مالك : يا أمير المؤمنين : لا ترفع صوتك في هذا المسجد فإن الله عز وجل أدب قوما فقال لا ترفعوا أصواتكم الآية, ومدح قوما فقال إن الذين يغضون أصواتهم الآية, وذم قوما فقال إن الذين ينادونك من وراء الحجرات الآية, وإن حرمة رسول الله صلى الله عليه وسلم ميتا كحرمته حيا .قال : فاستكان لها الخليفة أبو جعفر المنصور وقال يا أبا عبد الله أستقبل القبلة وأدعو أم أستقبل رسول الله صلى الله عليه وسلم فقال ولم تصرف وجهك عنه وهو وسيلتك ووسيلة أبيك آدم عليه السلام بل استقبله واستشفع به قال تعالى { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } ." اهـ


21) الإمام ابن حجر الهيتمي في الجوهر المنظم ( 124 , 125 ) :


" يسن إذا فرغ من السلام علي الشيخين أن يرجع إلي موقفه الأول قبالة وجه رسول الله صلى الله عليه وسلم ويتوسل به في حق نفسه ويستشفع به صلى الله عليه وسلم إلي ربه سبحانه وتعالى له ولأحبابه , قال أصحابنا وغيرهم من أهل المناسك من جميع المذاهب : ومن أحسن ما يقول ما جاء عن محمد العتبي – روى عن ابن عيينة وعده بعضهم في مشايخ الشافعي رحمه الله تعالى – قال كنت جالسا عند قبر رسول الله صلى الله عليه وسلم فجاءه أعرابي فقال السلام عليك يا رسول الله , سمعت الله تعالى يقول – وفي رواية : يا خير الرسل إن الله أنزل عليك كتابا صادقا قال فيه – { وَلَوْ أنَّهُمْ إِذ ظَلَمُوا أنْفُسَهُمْ جآءوك فاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ واسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً } وقد جئتك مستغفرا من ذنبي مستشفعا بك يا رسول الله صلى الله عليه وسلم إلى ربي عز وجل .وفي رواية وإني جئتك مستغفرا ربك عز وجل من ذنوبي ثم بكى وأنشأ يقول :

يا خير من دفنت بالقاع اعظمه ... فطاب من طيبهن القاع والأكم

نفسي الفداء لقبر أنت ساكنه ... فيه العفاف وفيه الجود والكرم

قال :ثم استغفر وانصرف, فحملتني عيناي فرأيت النبي صلى الله عليه وسلم في النوم فقال :يا عتبي الحق الأعرابي فبشره بأن الله تعالى قد غفر له , فخرجت خلفه فلم أجده .اهـ


22) الإمام الحجة تقي الدين الحصني في دفع شبه من شبّه وتمرد( صـ 111 , 112 ) :


" ذكر الحادثة التي وقعت بين الإمام مالك وأمير المؤمنين أبو جعفر المنصور وقال عنها : " القصة معروفة مشهورة ذكرها غير واحد من المتقدمين والمتأخرين بأسانيد جيدة ومنهم القاضي عياض في أشهر كتبه وهو الشفاء المشهور بالحسن والإتقان في سائر البلدان ومنهم الإمام العلامة هبة الله في كتابه توثيق عرى الإيمان وقد اشتملت هذه القصة على تعظيمه بعد وفاته وأنه حي والتوسل به وحسن الأدب في حقه كما في حياته وأن في الآية الحث على المجيء إليه ليستغفر له وليس في الآية تعرض لزمن حياته دون الوفاة وكذا فهم العلماء مالك وغيره كما يأتي إن شاء الله تعالى " اهـ


മദ്ഹബിന് വിരുദ്ധമായി ഒരു ഹദീസ് കണ്ടാൽ

  *മദ്ഹബ് സ്വീകരിക്കൽ* -* ഇസ്ലാമിക ആദര്‍ശ പഠനത്തിന് ഇസ്ലാമിക് ഗ്ലോബല്‍ വോയ്സ് ബ്ലോഗ് ഉപയോഗപ്പെടുത്തുക*  https://islamicglobalvoice.blogspot....