മദ്ഹബ് സ്വീകരിക്കണമെന്ന് പണ്ഡിത ലോകത്തിന്റെ ഇജ്മാ ആണ്

അഹ്ലുസ്സുന്നയുടെ ആദർശ പഠനത്തിന്  ഇസ്ലാമിക് ഗ്ലോബൽ വോയ്സ് ബ്ലോഗ് ഉപയോഗപ്പെടുത്തുക

https://islamicglobalvoice.blogspot.in/?m=0

📚🔎___________________🔍📚
*സുന്നീ ആദർശ വിജ്ഞാനം വിരൽ തുമ്പിൽ* 👆👆🔎



നാല് മദ്ഹബ് സ്വീകരിക്കണമെന്ന് പണ്ഡിത ലോകത്തിന്റെ ഇജ്മാ ആണ്

മറ്റു ഗവേശകരായ പണ്ഡിതന്മാരുടെ മദ്ഹബ് സ്വീകരിക്കാത്തത് എന്ത് കൊണ്ട് ?


نصوص العلماء على وجوب اتباع المذاهب الفقهية الأربعة دون غيرها ونقل الإجماع على ذلك....

ഇമാം നഫ്റാവി (റ) പറയുന്നു

ഇക്കാലത്ത്    അബൂഹനീഫ (റ)മാലിക് (റ) ശാഫിഈ (റ ) അഹ്മദ്ബ്ന് ഹമ്പൽ (റ) എന്നിവരുടെ നാലിൽ ഒരു മദ്ഹബ് സ്വീകരിക്കണമെന്ന് മുസ്ലിമീങ്ങളുടെ ഇജ്മാഉണ്ട്

ഗവേശകരായ (മുജ്തഹിദുകളായ) നാല് ഇമാമുകളല്ലാത്ത മറ്റു മദ്ഹബുകൾ അവരല്ലാം സന്മാർഗത്തിലായിരിക്കെ തഖ്ലീദ് ചെയ്യാത്തത് അവരുടെ മദ്ഹബുകൾ ക്രോഡീകരിക്കപ്പെടാത്തതിനാൽ അവരുടെ മദ്ഹബുകൾ സൂക്ഷിക്കപെടാത്തത് കൊണ്ടാണ്
(അൽ ഫവാകിഹ്ദ്ധവാനി
356:/2)

قال النفراوي ت 1120 هـ في الفواكه الدواني 2/356: قد انعقد إجماعُ المسلمين اليوم على وجوب متابعة واحد من الأئمة الأربعة؛ أبي حنيفة، ومالك، والشافعي، وأحمد بن حنبل - رضى الله عنه - وعدم جواز الخروج عن مذاهبهم, وإنما حرم تقليد غير هؤلاء الأربعة من المجتهدين -مع أن الجميع على هدى- لعدم حفظ مذاهبهم لموت أصحابهم وعدم تدوينها إ.هـ .

മറാഖി സ്വഊദിലും ഇത് കാണാം


وقال في مراقي السعود :
والمجمع اليوم عليه الأربعة *** وقَفْوُ غيرها الجميعُ منعه

وجاء في مواهب الجليل ، للحطّاب ، ( 1 \30    )

: ( قال القرافي : ورأيت للشيخ تقي الدين بن الصلاح ما معناه أنّ التقليد يتعيّن لهذه الأئمة الأربعة دون غيرهم ، لأنّ مذاهبهم انتشرت وانبسطت ، حتى ظهر فيها تقييد مطلقها وتخصيص عامها وشروط فروعها ، فإذا أطلقوا حكماً وجد مكملاً في موضع آخر وأمّا غيرهم فتنقل عنه الفتاوى مجردة فلعلّ لها مكملا أو مقيداً أو مخصصاً لو انضبط كلام قائله لظهر ، فيصير في تقليده على غير ثقة ، بخلاف هؤلاء الأربعة )

ഇമാം ഖറാഫി (റ) പറയുന്നു.

തഖ്യിദ്ധീൻ ഇബ്ന് സ്വലാഹ് (റ) ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു
നാല് മദ്ഹബിൽ ഒന്ന് തഖ്ലീദ് ചെയ്യൽ നിർബന്ധമാണ് മറ്റു മദ്ഹബുകൾ കൂടാതെ
കാരണം നാല് മദ്ഹബും വ്യാപകമാവുകയും
അതിലെ നിയമ നിബന്ധനകൾ സമ്പൂർണമാവുകയും ചെയ്തിരിക്കുന്നു.

അപ്പോൾ മറ്റുമദ്ഹബുകൾ (മറ്റു ഇമാമുമാർ ഗവേശണം ചെയ്ത വിധികൾ)
ആവിധികളെ സമ്പൂർണമാക്കുന്നതും പ്രത്യേകമാക്കുന്നതുമായ അവയുടെ എല്ലാ നിബന്ധനകളും ഇന്ന് ലഭ്യമല്ല' അത് കൊണ്ട് തന്നെ നാല് മദ്ഹബ് അല്ലാത്തത്
വിശ്വാസയോഗ്യമായി ലഭിച്ചിട്ടില്ല.
(മവാഹിബുൽ ജലീൽ 30/1)

ഇമാമുൽ ഹറമൈനി( റ )പറയുന്നു -
സ്വഹാബത്തിൽ നിന്നും ഒരാളുടെ മദ്ഹബ് കൊണ്ട് അവലംഭിക്കൽ ഇന്ന് സാധ്യമല്ല' എന്നും
മറിച്ച് മുൻ കാമികളായ മദ്ഹബുകൾ എല്ലാം അറിഞ്ഞ് മനസ്സിലാക്കുകയും ഒരോ മസ്അലകൾ അദ്ധ്യായങ്ങളായി തിരിക്കുകയും ചിന്തിക്കുകയും കൃത്യമാക്കുകയും ചെയ്ത പ്രശസ്തരായ ഇമാമുമാരെ പിൻപറ്റൽ ഗവേഷണത്തിന് കഴിയാത്തവരുടെ (ഇജ്തിഹാദിന്ന് കഴിവില്ലാത്തവർ )
മേലിൽ നിർബന്തമാണന്നും പണ്ഡിതന്മാർ ഇജ്മാആയിരിക്കുന്നു - ഏകോപിച്ചിരിക്കുന്നു 'അതിന്റെ കാരണം (നാല് ഇമാമുകളല്ലാത്ത ) മുൻ കാമികളായ മുജ്തഹിദുകൾ ദീനിൽ തുടരപെടാൻ പറ്റുന്നവരും മുസ്ലിമീങ്ങളുടെ മാത്രകകളുമാണങ്കിലും  അവർ ഗവേഷണം ചെയ്ത അഭിപ്രായങ്ങൾ മസ്അലകൾ എഡിറ്റ് ചെയ്ത് കൊണ്ടും അഭിപ്രായങ്ങൾ കൃത്യമാക്കുകയും ചിന്തയുടെ വഴികൾ വ്യക്തമാക്കുകയും ചെയ്തു കൊണ്ട് പൂർണമായി നമുക്ക് ലഭിച്ചിട്ടില്ല ' എന്നാൽ ഫിഖ്ഹിന്റെ ( നാല്) ഇമാമുമാർ  സ്വഹാബത്തിന്റെ മദ്ഹബുകളും മറ്റും അറിഞ്ഞതിന്ന് ശേഷം അവരുടെ മദ്ഹബുകൾ എഡിറ്റ് ചെയ്തു കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു ' അത് കൊണ്ട് ഇജ്തിഹാദിന്ന് കഴിവില്ലാത്തവർ ഈ ഇമാമുമാരുടെ മദ്ഹബ് സ്വീകരിക്കൽ കൽപിക്കപ്പെട്ടവരായിരിക്കുന്നു.
(അൽ ബുർഹാൻ 2/744)

.
وقال إمام الحرمين الجويني في البرهان ( 2 \ 744 ) : " أجمع المحققون على أنّ العوام ليس لهم أن يتعلقوا بمذاهب أعيان الصحابة رضي الله عنهم ، بل عليهم أن يتبعوا مذاهب الأئمة الذين سبروا ونظروا وبوّبوا الأبواب وذكروا أوضاع المسائل وتعرضوا للكلام على مذاهب الأولين ، والسبب فيه أنّ الذين درجوا وإن كانوا قدوة في الدّين وأسوة للمسلمين ، فإنّهم لم يعتنوا بتهذيب مسالك الاجتهاد وإيضاح طرق النظر والجدال وضبط المقال ، ومن خلفهم من أئمة الفقه كفوا من بعدهم النظر في مذاهب الصحابة فكان العامي ماموراً باتباع مذاهب السابرين " .

ഇബ്ന് നജീം (റ)പറയുന്നു. (അൽ അശ്ബാഹിൽ131/1)
പറയുന്നു

നാല് ഇമാമുമാർക്കതിരെ യുള്ള അഭിപ്രായം സ്വീകരിച്ചവൻ ഇജ്മാഇന്നു വിരുദ്ധം ചെയ്തവരാണ്
وقال ابن نجيم في الأشباه والنظائر ( 1\131 ) : " .. وما خالف الأئمة الأربعة مخالف للإجماع وإن كان فيه خلاف لغيرهم ،

തഹ്റീറിൽ പറയുന്നു.
നാല് മദ്ഹബ് അല്ലാത്തത് കൊണ്ട് പ്രവർത്തിക്കൽ പാടില്ലാ എന്ന് ഇജ്മാ പ്രണ്ഡിതൻമാരുടെ ഏകോപനം ഉണ്ടായിരിക്കുന്നു.
അതിന്റെ കാരണം നാല് മദ് ഹബുകൾ കൃത്യത വന്നതും വ്യാപകമായതും അനുയായികൾ ധാരാളമുള്ളതുമാണ്

فقد صرّح في " التحرير " أنّ الإجماع انعقد على عدم العمل بمنصب مخالف للأربعة لإنضباط مذاهبهم واتشارها وكثرة أتباعهم "
ഇബ്നുൽ മുഫ്ലിഹ് ഫുറൂഇൽ പറയുന്നു'
അൽ ഇഫ്സ്വാഹിലും ഇത് കാണാം
നാല് മദ്ഹബ്  പിൻപറ്റൽ കടമയാണന്ന്
പ്രണ്ഡിതൻമാരുടെ ഏകോപനം ഉണ്ടായിരിക്കുന്നു.
സത്യം ഈ നാലിനെ വിട്ട് പുറപ്പെടുകയില്ല.
(അൽഫുറൂഅ 6/374)

وجاء في الفروع ، لإبن مفلح ، ( 6\374 ) : " وفي الإفصاح : إنّ الإجماع انعقد على تقليد كل من المذاهب الأربعة ، وأنّ الحق لا يخرج عنهم ، ويأتي في العادلة لزوم التمذهب بمذهب وجواز الإنتقال عنه " .

ഇമാം സർകശി ( റ) പറയുന്നു.

ഈ നാല് മദ്ഹബുകളിൽ ഹഖ് ക്ലിപ്തമാണന്ന് മുസ്ലിമിങ്ങളുടെ ഇടയിൽ ഏകോപനം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. അത് കൊണ്ട് തന്നെ മറ്റുള്ള മദ്ഹബ് കൊണ്ട് പ്രവർത്തിക്കൽ അനുവദനീയമല്ല. (അൽ ബഹ്റുൽ മുഹീത്വ് 8/240)

وقال الزركشي في " البحر المحيط " ( 8\240 ) : " وقد وقع الإتفاق بين المسلمين على أنّ الحق منحصر في هذه المذاهب وحينئذ فلا يجوز العمل بغيرها " .

അസ്നവി ഇമാം ( റ Jപറയുന്നു.
ഇബ്ന് സ്വലാഹ് (റ)പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട് നാല് ഇമാമുമാരെ തഖ്ലീദ് ചെയ്യലും മറ്റു മദ്ഹബ് പിന്തുടരാൻ പാടില്ല എന്നും നിജമായിരിക്കുന്നു.അതിന്റെ കാരണം
നാല് മദ്ഹബുകളുടെ അഭിപ്രായങ്ങളിലെ 
നിബന്ധനകളും പ്രത്യേകമാക്കപെട്ടവയും
മറ്റും സമ്പൂർണമാക്കപെട്ടനിലക്ക് നമുക്ക് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്

മറ്റു മദ്ഹബുകൾ നമുക്ക് ലഭിച്ചിട്ടില്ല.
(അത്തംഹീദ് 1/527)
وجاء في التمهيد في تخريج الفروع على الأصول ، للأسنوي ، ( 1\527 ) : " … وذكر ابن الصلاح ما حاصله : أنّه يتعيّن الآن تقليد الأئمة الأربعة دون غيرهم ، قال : لأنّها قد انتشرت وعُلم تقييدُ مُطلَقِها وتخصيص عامِّها وبشروط فروعها ، بخلاف مذهب غيرهم أجمعين " .

ഇമാം ഇബ്ന് അല്ലാൻ (റ) പറയുന്നു.

  ശാഫി( റ) മാലിക് ( റ) അബൂഹനീഫ ( റ) അഹ്മദ് (റ )ഈ ഇമാമുമാരുടെ നാല് മദ്ഹബ് അല്ലാത്തത് തഖ്ലീദ് ചെയ്യൽ അനുവദനീയമല്ല
അതിന്റെ കാരണം ഇവരുടെ മദ്ഹബ് അറിയപെടുകയും അതിന്റെ വിധികൾ സ്തിരപ്പെടുകയും അതിലെ പണ്ഡിതൻമാർ അതിന്ന് വേണ്ടി സേവനം ചെയ്യുകയും അതിന്റെ ഓരോ വിധികളും ശാഖകളും ഓരോന്നും എഡിറ്റ് ചെയ്യുകയും ചെയ്തിരിക്കുന്നു
അവയിലെ ഏതൊരു ശാഖ പരിശോധിച്ചാലും അതിന്റെ വിശദവും അവ്യക്തവുമായ കാര്യങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു -

മറ്റു ഇമാമുമാരുടെ മദ്ഹബുകൾ അങ്ങനെ യല്ല - അവ എഡിറ്റ് ചെയ്തിട്ടില്ല ക്രോഡീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല
അതിലെ പൊതു തത്ത്വങ്ങൾ അറിയപെട്ടിട്ടില്ല. അത് കൊണ്ട് അതിൽ നിന്നും വിധികൾ പുറത്തടുക്കൽ സാധ്യമല്ല

അത് കൊണ്ട് ലഭിച്ചവ തന്നെ തഖ്ലീദ് ചെയ്യാൻ നമുക്ക് സാധ്യമല്ല. കാരണം ലഭിച്ചവയിൽ തന്നെ വല്ല നിബന്ധനകളും ഉള്ളതായിരിക്കാം  അത്  നമ്മിലേക്ക് എത്തിച്ചിട്ടുണ്ടാവണമെന്നില്ല.
അത് കൊണ്ട് അത് പൂർണമായി നമുക്ക് ലഭിച്ച് എന്ന് വിശ്വസിക്കാൻ കഴിയില്ല
അപ്പോൾ അത് തഖ്ലീദ് ചെയ്യാനും സാധ്യമല്ല (ദലീലുൽ ഫാലിഹീൻ 1/4 15)
وقال ابن علاّن الصدّيقي في شرحه على رياض الصالحين المسمّى " دليل الفالحين " ( 1\415 ) : " أمّا في زماننا فقال بعض أئمتنا : لا يجوز تقليد غير الأئمة الأربعة : الشافعي ومالك وأبي حنيفة وأحمد ، لأنّ هؤلاء عرفت مذاهبهم واستقرت أحكامها وخدمها تابعوهم وحرروها فرعاً فرعاً وحكماً حكماً ، فقلّ أن يوجد فرع إلاّ وهو منصوص لهم إجمالا أو تفصيلا بخلاف غيرهم فإنّ مذاهبهم لم تحرر وتدوّن كذلك ، فلا يعرف لها قواعد يتخرج عليها أحكامها فلم يجز تقليدهم فيما حفظ عنهم منها ، لأنّه قد يكون مشترطاً بشروط أخرى وكلوها إلى فهمها من قواعدهم ، فقلّت الثقة بخلّو ما حفظ عنهم من قيد أو شرط فلم يجز التقليد حينئذ " .

ഇബ്ന് ഹജർ (റ ) പറയുന്നു

നാല് മദ്ഹബല്ലാത്തവ തഖ്ലീദ് ചെയ്യൽ ഫത്വവ നൽകുന്നതിലും അനുവദനീയമല്ല
അപ്പോൾ സ്വന്തം കർമം ചെയ്യുന്നതിൽ തഖ്ലീദ് ചെയ്യപെടുന്ന മറ്റു ഇമാമിന്റെ മദ്ഹബ് വിശ്വസ്തൻമാർ മുഖേനെ അറിയലും മസ്അലകളുടെ വിശദവിവരം അറിയലും നിബന്ധയുണ്ട് ഫതാവ 4/325

وقال العلامة ابن حجر الهيتمي في الفتاوى الفقهية الكبرى (4/ 325): الَّذِي تَحَرَّرَ أَنَّ تَقْلِيدَ غَيْرِ الْأَئِمَّةِ الْأَرْبَعَةِ - رَضِيَ اللَّهُ تَعَالَى عَنْهُمْ - لَا يَجُوزُ فِي الْإِفْتَاءِ وَلَا فِي الْقَضَاءِ وَأَمَّا فِي عَمَلِ الْإِنْسَانِ لِنَفْسِهِ فَيَجُوزُ تَقْلِيدُهُ لِغَيْرِ الْأَرْبَعَةِ مِمَّنْ يَجُوزُ تَقْلِيدُهُ لَا كَالشِّيعَةِ وَبَعْضِ الظَّاهِرِيَّةِ وَيُشْتَرَطُ مَعْرِفَتُهُ بِمَذْهَبِ الْمُقَلَّدِ بِنَقْلِ الْعَدْلِ عَنْ مِثْلِهِ وَتَفَاصِيلِ تِلْكَ الْمَسْأَلَةِ أَوْ الْمَسَائِلِ الْمُقَلِّدِ فِيهَا وَمَا يَتَعَلَّقُ بِهَا عَلَى مَذْهَبِ ذَلِكَ الْمُقَلَّدِ وَعَدَمِ التَّلْفِيقِ لَوْ أَرَادَ أَنْ يَضُمَّ إلَيْهَا أَوْ إلَى بَعْضِهَا تَقْلِيدَ غَيْرِ ذَلِكَ الْإِمَامِ .اهـ

ഇമാം ഇബ്ന് റജബ് (റ)  നാല് മദ്ഹബ് അല്ലാത്തവരെ പിൻപറ്റിയവരെ ഘണ്ഡിച്ചു പറയുന്നു.

പൊതുജനങ്ങൾ - ഗവേശണത്തിന് കഴിവില്ലാത്തവർ - ഇജ്തിഹാദി ന്റെ വഴിയിൽ പ്രവേശിക്കൽ  വലിയ അപകടം വരുത്തും എന്നതിനാൽ  അത് പാടില്ലാ എന്നത് നാം സമ്മദിക്കുന്നു.

പക്ഷ ഇവിടെ ഒരു ചോദ്യമുണ്ട് പ്രശസ്തരായ (നാല്)ഇമാമുമാർ അല്ലാത്തവരിൽ നിന്നുള്ള മുജ്തഹിദുകളായ - ഗവേശകരായ - ഇമാമുമാരെ തഖ്ലീദ് ചെയ്യാൻ പാടില്ല എന്നത് സമ്മദിക്കാൻ കഴിയില്ല എന്ന് നീ പറയുകയാണങ്കിൽ
അതിന്റെ മറുപടി ഞാൻ പറയും
മറ്റു മദ്ഹബുകൾ തഖ്ലീദ് ചെയ്യാൻ പാടില്ല എന്നതിന്റെ കാരണം ഞാൻ ഓർമപെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്

അതി ഇങ്ങിനെയാണ്
നാല് മദ്ഹബുകളല്ലാത്തവ കൃത്യമാവുകയോ പ്രശസ്തമായി ലഭിക്കുകയോ ചെയിതട്ടില്ല.അവർ പറഞ്ഞതിൽ നിന്നും അവർ ഉദ്ധേശിക്കാത്തത് ഗ്രഹിക്കുകയോ അവർ പറയാത്തത് അവരിലേക്ക് ചേർക്കപ്പെടുകയോ ചെയ്യാൻ സാധ്യതയുണ്ട്
(കാരണം അതിലെ എല്ലാ നിബന്തനകളും നമുക്ക് ലഭിച്ചിട്ടില്ല)

അവരുടെ മദ്ഹബുകൾ എഡിറ്റ് നടന്നിട്ടില്ല എന്നത് അതിന്റെ കാരണമാണ്

പ്രശസ്തമായ ( നാല് ) മദ്ഹബുകൾ അങ്ങനെയല്ല -

നാല് മദ്ഹബ് അല്ലാത്തവ ക്രോഡീകരിക്കപ്പെട്ടതായും എഡിറ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടതായും ലഭിച്ചാൽ സ്വീകരിക്കാമൊ എന്ന് നീ ചോദിച്ചാൽ

അതിന്ന് ഞാൻ മറുപടി പറയും
ഇതു വരെ അങ്ങനെ യുണ്ടായതായി അറിഞ്ഞിട്ടില്ല.
കൃത്യമായി നിബന്ധനകൾ പാലിക്കപ്പെട്ട നിലക്ക് എത്തിച്ചാൽ സ്വീകരിക്കാം
(അൽ റദ്ധു അലാമൻ ഇത്തബഅ ഗൈറൽ മദാഹിബിൽ അർബഅ 13 പേജ്)

وقال ابن رجب في كتابه " الرد على من اتبع غير المذاهب الأربعة " ص 13 : " فإن قيل : نحن نسلّم منع عموم النّاس من سلوك طريق الإجتهاد ، لما يفضي ذلك أعظم الفساد ، لكن لا نسلّم منعَ تقليد إمام متبع من أئمة المجتهدين غير هؤلاء الأئمة المشهورين ، قيل : قد نبهنا علة المنع من ذلك وهو أنّ مذاهب غير هؤلاء لم تشتهر ولم تنضبط ، فربما نسب إليهم ما لم يقولوه أو فهم عنهم ما لم يريدوه ، وليس لمذاهبهم من يذبّ عنها وينبه على ما يقع من الخلل فيها ، بخلاف هذه المذاهب المشهورة ، فإن قيل : فما تقولون في مذهب إمام غيرهم قد دوّن مذهبه وضبط وحفظ كما حفظ هؤلاء ، قيل : أولا : هذا لا يعلم وجوده الآن ، وإن فرض وقوعه الآن وسلّم جواز اتباعه والإنتساب إليه ، فإنّه لا يجوز ذلك إلاّ لمن أظهر الإنتساب إليه والفتيا بقوله والذّبّ عن مذهبه "

ഇമാം മർദാവി( റ) പറയുന്നു.

ഇസ്ലാമിന്റെ മാനദണ്ഡവും അതിന്റെ ആളുകളുടെ  അവലംഭവവും ഈ നാല് ഇമാമുമാരുടെയും അവരുടെ അനുയായികളുടെ  മേലിലും സ്തിരമായിരിക്കുന്നു.
അവരുടെ അഭിപ്രായങ്ങളും മദ്ഹബുകളും കൃത്യമാവുകയും എഡിറ്റ് ചെയ്യപ്പെടുകയും സംശയമില്ലാതെ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തിരിക്കുന്നു.

മറ്റു മദ്ഹബുകൾ അങ്ങനെയല്ല
അവരല്ലാം അവലംഭിക്കപ്പെടുന്ന ഇമാമുമാരാണങ്കിലും ശരി
അവരുടെ മദ്ഹബുകൾ സമ്പൂർണമായ നിലക്ക് കൃത്യമാക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല.
അവയിൽ വളരെ കുറച്ച് മാത്രമെ സ്വഹീഹായി ലഭിച്ചിട്ടുള്ളൂ
(അത്തഹ്ബീർ 1/128)

وقال المرداوي في التحبير : ( 1\128 ) : " فإنّ مدار الإسلام واعتماد أهله قد بقي على هؤلاء الأئمة وأتباعهم ، وقد ضبطت مذاهبهم وأقوالهم وأفعالهم وحرّرت ونقلت من غير شك في ذلك ، بخلاف مذهب غيرهم وإن كان من الأئمة المعتمد عليهم ، لكن لم تضبط الضبط الكامل وإن كان صح بعضها فهو يسير فلا يكتفى به وذلك لعدم الأتباع "

ഇബ്നുതൈമിയ തന്നെ പറയുന്നു.

നാല് ഇമാമുമാരുടെ ഒരു മദ്ഹബും ഞാൻ അവലംഭിക്കുകയില്ല എന്ന് ഒരാൾ പറഞ്ഞിരിരിക്കുന്നു
എന്നാൽ അയാൾ പറഞ്ഞിന്റെ ഉദ്ധേശം നാലിൽ പെട്ട ഒരു മദ്ഹബ് മാത്രം അവലംഭിക്കുകയില്ല നാലിൽ പെട്ട ബാക്കിയുള്ളത് അവലംഭിക്കും എന്നാണങ്കിൽ  അത് നല്ല കാര്യമാണ്
എന്നല്ല അതാണ് ശരിയായതും

എന്നാൽ നാല് മദ്ഹബ് ഒന്നും അവലംഭിക്കുകയില്ല അവക്കല്ലാം വിരുദ്ധം ചെയ്യും എന്നാണ് അതിനാൽ ഉദ്ധേശിച്ചതെങ്കിൽ അവൻ പിഴച്ചവനാണ്
കാരണം ശരീഅത്തിന്റെ നിഴമങ്ങളിൽ സത്യം ഈ നാലിനെ വിട്ട് പുറത്താവില്ല

(മജ് മൂ അ ഫ്താവാ 2 /25O)
وقال ابن تيمية كما في المستدرك على مجموع الفتاوى (2/ 250) حيث جاء فيه: وأما قول القائل: لا أتقيد بأحد هؤلاء الأئمة الأربعة. إن أراد أنه لا يتقيد بواحد بعينه دون الباقين فقد أحسن؛ بل هو الصواب من القولين. وإن أراد: أني لا أتقيد بها كلها بل أخالفها فهو مخطئ في الغالب قطعا؛ إذ الحق لا يخرجعن هذه الأربعة في عامة الشريعة.اهـ

ഇമാം ബാജൂരി (റ) പറയുന്നു -

നാല് ഇമാമുമാരുടെ മദ്ഹബ് സ്വീകരിക്കൽ നിർബന്ധമാണന്ന് ഹദീസ് പണ്ഡിതന്മാരും ഫിഖ്ഹ് പണ്ഡിതൻമാരും ഉസ്വൂൽ പണ്ഡിതൻമാരും ഉദ്ധരിച്ചിരിക്കുന്നു.

(തുഹ്ഫത്തുൽ മുരീദ് 180)

وقال الشيخ البيجوري الشافعي رحمه الله تعالى في " تحفة المريد- شرح جوهرة التوحيد" : " وقوله – أي الإمام اللقاني – كذا حكى القوم بلفظ يفهم – أي كذا حكى الأصوليون وجهور الفقهاء والمحدّثين بلفظ يفهمه السامع لوضوحه حتماً مثل هذا الحكم الذّي هووجوب تقليدإمام من الأئمة الأربعة . ( انظر : تحفة المريد - شرح جوهرة التوحيد ، 180 ) .

ഇബ്ന് ഖൽദൂൻ (റ)പറയുന്നു.

നാല് ഇമാമുമാരുടെ മദ്ഹബ് തഖ്ലീദ് ചെയ്യൽ നിക്ഷിപ്തമായിരിക്കുന്നു.
മറ്റുള്ള വരെ തഖ്ലീദ് ചെയ്യൽ അസ്തമിച്ചിരിക്കുന്നു.

  (ഖുർആനിൽ നിന്നും ഗവേഷണം ചെയ്യാനുള്ള )  ഇജ്തിഹാദിന്റെ പദവി എത്തിച്ചേരൽ അസാധ്യമാവുകയും
അർഹതയില്ലത്തവരിലേക്കും ദീന് കൊണ്ടും അവരുടെ അഭിപ്രായം കൊണ്ടും വിശ്വസ്തരല്ലാത്തവരിലേക്കും അത് ചേർക്കപെടൽ  ഭയപെടുകയും ചെയ്തപ്പോൾ അശക്തത കൊണ്ട് അവർ വ്യക്തമാക്കുകയും നാല് ഇമാമുമാരെ തന്നെ തഖ്ലീദ് ചെയ്യണ മെന്ന് അവർ നിർദേശിക്കുകയും ചെയ്തിരിക്കുന്നു.

ഇക്കാലത്ത് ഇജ്തിഹാദിനെ വാദിക്കുന്നവവൻ തള്ളട്ടെവനും പിന്നോട്ട് മടക്കപെടുന്നവനും തഖ്ലീദ് ചെയ്യൽ തടയപ്പെട്ടവനുമാണ് ( മുഖദ്ധിമ 355)

وقال العلامة ابن خلدون المالكي رحمه الله تعالى في"المقدمة"(ص/355 ) :"ووقف التقليد في الأمصار عند هؤلاء الأربعة، ودرس المقلدون لمن سواهم، وسد الناس باب الخلاف وطرقه لَمّا كثر تشعّب الاصطلاحات في العلوم، ولما عاق عن الوصول إلى رتبة الاجتهاد، ولما خشي من إسناد ذلك إلى غير أهله، ومن لا يوثق برأيه ولا بدينه، فصرّحوا بالعجز والإعواز، وردوا الناس إلى تقليد هؤلاء، وحظروا أن يتداول تقليدهم لما فيه من التلاعب .. ومُدّعي الاجتهاد لهذا العهد مردود منكوص على عقبه مهجور تقليده" انتهى.

ശൈഖ് അലി ഹൈദർ ( റ ) പറയുന്നു.

ഉസ്വൂലുൽ ഫിഖ്ഹിന്റെ ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പറഞ്ഞ പ്രത്യേക നിബന്ധനകളും വിശേഷണങ്ങളും ഖുർആനിൽ നിന്നും സുന്നത്തിൽ നിന്നും ഗവേഷണം ചെയ്യുന്ന പണ്ഡിതന്-(മുജ്തഹിദിന് ) പലവിശേശഷണങ്ങളും നിബന്ധനകളും അത് ഒത്തിട്ടില്ലങ്കിൽ ( മുജ്തഹിദ് )
ഗവേഷണം ചെയ്യുന്ന പണ്ഡിതൻ ആവില്ല

അത് കൊണ്ട് തന്നെ പിൻകാമികളായ പണ്ഡിതൻമാർ വിധികൾ ഭിന്നമാവാതിരിക്കാൻ വേണ്ടി ഇജ്തിഹാദിന്റെ കവാടം തന്നെ അടയൽന്റെ മേൽ ഇജ്മാ ആയിരിക്കുന്നു '- ഏകോപിച്ചിരിക്കുന്നു
എന്ന് മാത്രമല്ല ഇപ്പോൾ ഉള്ള നാല് മദ്ഹബുകൾ തന്നെ എല്ലാ പ്രശ്നത്തിനും മതിയായതാണ് (മജല്ലത്തുൽ അഹ്കാം।/34)
وفي شرح مجلة الأحكام ، لعلي حيدر ( 1 \ 34 ) : " إنّ للمجتهد شروطاً وصفات معينة في كتب أصول الفقه ، فلا يقال للعالم مجتهد ما لم يكن حائزا على تلك الصفات ، ومع ذلك فالمتأخرون من الفقهاء قد أجمعوا على سدّ باب الإجتهاد خوفاً من تشتت الأحكام ، ولأنّ المذاهب الموجودة وهي ( المذاهب الأربعة ) قد ورد فيها ما فيه الكفاية "

ഇമാം മുനാവി( റ) പറയുന്നു

എന്റെ ഉമ്മത്തിന്റെ അഭിപ്രായ വിത്യാസം റഹ്മത്താണ് എന്ന നബി (സ്വ )യുടെ ഹദീസ് വിവരിച്ച് കൊണ്ട് പറയുന്നു.

നാല് ഇമാമുമാരും രണ്ട് സുഫ്യാൻ എന്ന് പേരുള്ള രണ്ട് പണ്ഡിതരും ഇമാം ഔസാഇയും ഇസ്ഹാഖും മറ്റു എല്ലാ ഇമാമുമാരും സന്മാർഗത്തിൻമേൽ ആണന്നാണ് നാം വിശ്വസിക്കുന്നത്
അവർക്കെതിരെ സംസാരിച്ചവരിലേക്ക് നാം തിരിഞ്ഞ് നോക്കില്ല
അരോപിക്കപ്പെട്ട കാര്യങ്ങളിൽ  നിന്നും അവർ മുക്തരാണ് '

ഖുർആനിൽ നിന്നും സുന്നത്തിൽ നിന്നുംഇജ്തിഹാദിന്ന് കഴിവുള്ളവർ നടത്തുന്ന ഇജ്തിഹാദിന്ന് അവർക്ക് പ്രതിഫലമുണ്ട്  ഇജ്തിഹാദിന്ന് കഴിവില്ലാത്തവർ മുജ്തഹിദിന്റെ മദ്ഹബ് സീകരിക്കൽ അനിവാര്യമാണ്

അഭിപ്രായ വിത്യാസങ്ങൾ റഹ്മത്താണന്ന് നബി (സ്വ) പറഞ്ഞതിന്റെ തേട്ടം ഒരു മദ്ഹബിൽ നിന്നും നീങ്ങാവുന്നതാണ് എന്നതാണ് 'അത് തന്നെ യാണ് ശാഫിഈ മദ്ഹബിലെ നിയമവും

എന്നാൽ ഒരു സ്വഹാബിയേയോ താബിഉകളിൽ ഒരാളെയോ  മറ്റു മദ്ഹബ് ക്രോഡീകരിക്കപെടാത്താ വരെയോ തഖ്ലീദ് ചെയ്യൽ  അനുവദനീയമല്ല
(കാരണം അവ ക്രോഡീകരിക്കപ്പെട്ടും എഡിറ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടും നമുക്ക് ലഭിച്ചിട്ടില്ല. എന്നതാണ്)

അപ്പോൾ നാല് മദ്ഹബ് അല്ലാത്തവയിൻ ഫത് വ നൽകുന്ന വിധിയെ തഖ്ലീദ് ചെയ്യൽ  പാടില്ലാത്തതാണ്

കാരണം നാല് മദ്ഹബ് കൾ വ്യാപകമാവുകയും . അതിലെ നിരുപാധികമാക്കപെട്ടതിലെ ഉപാധികളും വ്യാപകമായി പറഞ്ഞതിനെ പ്രത്യേകമാക്കപെടുകയും ചെയ്തു കൊണ്ട് എഡിറ്റ് ചെയ്യപെടുകയും
ചെയ്തിരിക്കുന്നു.
മറ്റു മദ്ഹബുകൾക്ക് മാറ്റം

അവ ഇബ്രകാരം ക്രോഡീകരിക്കപെടുകയോ എഡിറ്റ് ചെയ്യുകയോ ചെയ്യപെട്ടിട്ടില്ല ,അവരുടെ അനുയായികൾ മുറിഞ്ഞ് പോയിട്ടുണ്ട്. സ്വഹാബത്തിൽ പെട്ട ഏതങ്കിലും ഒരു വ്യക്തിയേയോ  തഖ്ലീദ് ചെയ്യലിനെ തൊട്ട് ഗവേഷണത്തിന് കഴിവില്ലാത്തവരെ തടയലിന്റെ മേൽ അഗ്രജ്ഞരായ പണ്ഡിതർ ഇജ്മാ ആയിട്ടുണ്ട്

(അവരുടെ ഗവേഷണം ക്രോഡീകരിക്കപ്പെട്ട നിലക്കും അതിലെ നിബന്ധനകളും ഉപാദികളും വിവരിക്കപെട്ടനിലക്കും നമുക്ക് ലഭിക്കാത്തത് കൊണ്ടാണത് )

എന്നാൽ കഴിവുള്ള പണ്ഡിതന്മാർക്ക് മറ്റ് മദ്ഹബുകളുടെ നിബന്ധനകളും ഉപാദികളും അറിയുമെങ്കിൽ  നിബന്ധനകൾ പാലിച്ചു സ്വന്തത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിൽ തഖ്ലീദ് ചെയ്യാവുന്നതാണ് '
(ഫൈളുൽ ഖദീർ 1/272)

.
وقال المناوي عند شرحه لحديث "اختلاف أمتي رحمة" في كتابه الماتع "فيض القدير" (1/ 272):  ويجب علينا أن نعتقد أن الأئمة الأربعة والسفيانين والأوزاعي وداود الظاهري وإسحاق بن راهويه وسائر الأئمة على هدى ولا التفات لمن تكلم فيهم بما هم بريئون منه والصحيح وفاقا للجمهور أن المصيب في الفروع واحد ولله تعالى فيما حكم عليه أمارة وأن المجتهد كلف بإصابته وأن مخطئه لا يأثم بل يؤجر فمن أصاب فله أجران ومن أخطأ فأجر ، نعم إن قصر المجتهد أثم اتفاقا وعلى غير المجتهد أن يقلد مذهبا معينا

'
وقضية جعل الحديث الاختلاف رحمة جواز الانتقال من مذهب لآخر والصحيح عند الشافعية جوازه لكن لا يجوز تقليد الصحابة وكذا التابعين كما قاله إمام الحرمين من كل من لم يدون مذهبه فيمتنع تقليد غير الأربعة في القضاء والافتاء لأن المذاهب الأربعة انتشرت وتحررت حتى ظهر تقييد مطلقها وتخصيص عامها بخلاف غيرهم لانقراض اتباعهم وقد نقل الإمام الرازي رحمه الله تعالى إجماع المحققين على منع العوام من تقليد أعيان الصحابة وأكابرهم انتهى.
نعم يجوز لغير عامي من الفقهاء المقلدين تقليد غير الأربعة في العمل لنفسه إن علم نسبته لمن يجوز تقليده وجمع شروطه عنده لكن بشرط أن لا يتتبع الرخصة بأن يأخذ من كل مذهب الأهون بحيث تنحل ربقة التكليف من عتقه وإلا لم يجز خلافا لابن عبد السلام حيث أطلق جواز تتبعها وقد يحمل كلامه على ما إذا تتبعها على وجه لا يصل إلى الانحلال المذكور.اهـ
وقال العلامة الكوثري رحمه الله في كتابه " تأنيب الخطيب على ما ساقه فى ترجمة أبى حنيفة من الأكاذيب " ص8 : وكان للأئمة ـ أي الأربعة أصحاب خِيار، يُبلغون علومَهم إلى من بعدهم خيرَ تبليغ، وهكذا كان أصحاب أصحابهم، وهلم جرا، إلى اليوم الذي أنت فيه، وقد بوّأ اللهُ سبحانه كلاَّ منهم الأقدم فالأقدم مقامَه الجدير به في قلوب الأمّة، منذ أشرقت شموس علومِهم وأينعت ثمارُ فهومِهم، وما أعده الله لهم من النعيم فهو به عليم ...
ثم نَقل الكوثري عن ابن عبد البر قوله في كتابه جامع بيان العلم وفضله (ص: 1117): وقد جَمع الناسُ فضائلَهم وعُنوا بسيرهم وأخبارهم ، فمن قرأ فضائلهم وفضائل مالك وفضائل الشافعي وفضائل أبي حنيفة بعد فضائل الصحابة والتابعين رضي الله عنهم وعني بها ، ووقف على كريم سيرهم وسعى في الإقتداء بهم ، وسلك سبيلهم في علمهم وفي سمتهم وهديهم كان ذلك له عملا زاكيا نفعنا الله عز وجل بحبهم جميعهم قال الثوري رحمه الله : عند ذكر الصالحين تنزل الرحمة.اهـ

കൗസരി (റ) നാല് ഇമാമുമാരിൽ ഒരാളെ മാത്രം ശ്രേഷ്ടമാക്കുന്നതിനെ ഘണ്ഡിച്ചു പറയുന്നു'
മുമ്പ് പറഞ്ഞത് ഉൾകൊണ്ടാൽ
നാലിൽ ഒരു മദ്ഹബ് സ്വീകരിക്കൽ കൊണ്ട് മറ്റു ഇമാമുമാരെ ആക്ഷേപിക്കലിനെ തൊട്ട് ലജ്ജിക്കുന്നതാണ്
നാല് ഇമാമുമാർ എല്ലാവരും സത്യത്തിന്റെ മേലിലാണ്
അവരിൽ നിന്നും ആരെയും പിൻപറ്റാൻ നാം ജനങ്ങളേ വിടുന്നു -
അവരിൽ ആരോട് പിൻപറ്റിയാലും അവൻ ഉത്തരവാദിത്ത്വം ഒഴിവായവനാണ്
(അൽ കൗസരി 10)

ثم ردّ الكوثريُّ على من يفاضل بين الأئمة الأربعة قائلا ص10: ومن أحاط علما بكل ما سبق، استحيا من اتخاذ التمذهب بمذهب بمذهب أحد منهم ذريعة إلى الوقيعة من الآخرين ..... إلى أن يقول: بل نرى  كلَّهم ـ أي الأئمة الأربعة ـ على هدى من ربهم، ونَدَع الناس وشأنهم في متابعة من يشاؤون منهم، على تفاوت المشارب والأذواق، وتخالف الميول باعتبار مناشئهم ومداركهم، ونَعدُّ أنه قد برئت ذمّةُ من يتابع أحدَهم مطلقا، سواء أصاب إمامَه أم أخطأ، ولإمامه أجران على تقدير الخطأ، وذمة المتابع بريئة في الحالتين اتفاقا.اهـ


അസ്ലം സഖാഫി
പരപ്പനങ്ങാടി